Ο Paulo Gonçalves γεννήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 1979 στην πόλη Esposende το Πορτογαλικού βορά και από νεαρή ηλικία μπήκε στον χώρο των αγώνων μοτοσυκλέτας επιδεικνύοντας ιδιαίτερη έφεση στους εκτός δρόμου αγώνες.
H αγωνιστική του καριέρα ξεκίνησε από νωρίς και ο Paulo άρχισε τη συλλογή τίτλων ήδη από το 1993, μόλις 14 ετών. Εκείνη τη χρονιά μόνο κατέκτησε τον τίτλο σε τρεις κατηγορίες του Πορτογαλικού Πρωταθλήματος ΜΧ: 80 cc, 125 cc κάτω των 18 ετών και 125 cc, ενώ ταυτόχρονα τερμάτισε δεύτερος στα 250 cc!
Με το ταλέντο του να λάμπει, σύντομα προήχθη στο Ευρωπαϊκό προσκήνιο, φτάνοντας ως την τρίτη θέση του Ευρωπαϊκού ΜΧ το 1998, ενώ παράλληλα την ίδια χρονιά κατέκτησε και τα 250 του Πορτογαλικού πρωταθλήματος, κάτι που επανέλαβε και τις επόμενες 5 χρονιές!
Στο μεταξύ, με την εθνική ομάδα της χώρας του πήρε το πρώτο του χρυσό μετάλλιο στο ISDE του 2002, ενώ στο μεταξύ είχε μπει και στον χώρο του Supercross κατακτώντας το Πορτογαλικό πρωτάθλημα. Οι διακρίσεις του αυτές πλήθυναν, καθώς τα χρυσά μετάλλια σε ISDE ήρθαν και το 2004 και το 2005, χτίζοντας ένα εξαιρετικά δημοφιλές όνομα στην πατρίδα του.
Η στροφή στο enduro
Το 2002 ο Gonçalves δοκίμασε την τύχη του και στο Enduro, κάτι που αποδείχθηκε σημείο καμπής στην καριέρα του. Το 2002 και το 2003 αναδείχθηκε συνεχόμενα εθνικός πρωταθλητής Enduro στην τετράχρονη κατηγορία 250 cc, ενώ το 2004 πήρε ξανά τον τίτλο, αυτή τη φορά στη δίχρονη κλάση του Πορτογαλικού Enduro.
Το πέρασμα (και) στο Enduro του άνοιξε μια νέα πόρτα, την οποία τελικώς διάβηκε το 2006, όταν και έτρεξε για πρώτη φορά σε Ράλι Dakar με τη Honda. Αν και rookie, ο Πορτογάλος είχε μια αξιοσημείωτη παρουσία που τον έφερε στην 25η θέση της γενικής κατάταξης. Το βασικότερο όμως ήταν το μικρόβιο που του κόλλησε, καθώς αυτό θα ήταν το πρώτο από τα συνολικά 13 Dakar της καριέρας του.
Στα πρώτα αυτά χρόνια του στους αγώνες Cross-Country (όπως επισήμως αποκαλούνται τα Ράλι από την Παγκόσμια Ομοσπονδία), ο Gonçalves συνέχισε να μαζεύει Πορτογαλικούς τίτλους σε SX και ΜΧ, ως το 2009 που πλέον αφοσιώθηκε πλήρως στα ράλι.
Εκείνη τη χρονιά ήταν η πρώτη του φορά που τερμάτισε το Dakar μέσα στην πρώτη δεκάδα (10ος), κατακτώντας τη δεύτερη θέση στην κατηγορία των 450 (τότε έτρεχαν ακόμη οι μεγάλες Adventure) και την πρώτη του νίκη σε Dakar για την ερασιτεχνική κατηγορία Super Production Amateurs.
Αφοσίωση στα Ράλι
Στη συνέχεια μετέφερε το ενδιαφέρον του πλήρως στα ράλι, αγωνιζόμενος σε όλο το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα FIM Cross-Country. Το 2010 μεταπήδησε από τη Honda στη νεοσύστατη ομάδα της Husqvarna που τότε ανήκε στη BMW και άρχισε να συλλέγει διακρίσεις και στο νέο του πεδίο: 2ος στο Πορτογαλικό πρωτάθλημα (2010), τίτλος στο Γερμανικό πρωτάθλημα (2011), 4ος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα (2012).
Για να φτάσουμε αισίως στη σπουδαιότερη ίσως χρονιά του Gonçalves, το 2013. Μετά από 4 χρονιές αφοσίωσης στα ράλι, επέστρεψε ξανά στην αγκαλιά της Honda και με το καλημέρα κατάφερε να κατακτήσει τον πρώτο και μοναδικό του τίτλο ως Παγκόσμιος Πρωταθλητής FIM Cross-Country Rally, ενώ επανέλαβε την ως τότε κορυφαία του επίδοση σε Dakar (που δεν είναι αγώνας του παγκοσμίου πρωταθλήματος) παίρνοντας ξανά τη 10η θέση στη γενική κατάταξη.
Παρέα με την ομάδα Rally του HRC o “Speedy” (παρατσούκλι που του αποδόθηκε χάρη στον χαλαρό συνειρμό της φυσικής του ταχύτητας στο χώμα και του καρτουνίστικου χαρακτήρα Speedy Gonzales) συνέχισε να δίνει αδιαλείπτως το παρόν στο Dakar, φτάνοντας στην κορυφαία επίδοση της καριέρας του στον συγκεκριμένο αγώνα το 2015 με τη δεύτερη θέση της γενικής κατάταξης πίσω από τον Marc Coma της KTM.
Την ίδια χρονιά αναδείχθηκε 3ος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα FIM Cross-Country.
Οι επόμενες σεζόν δεν έφεραν ανάλογες επιτυχίες, καθώς το 2018 δεν πήρε μέρος καν στο Dakar εξαιτίας τραυματισμού, ενώ το 2019 εγκατέλειψε από πτώση μόλις την πέμπτη μέρα του αγώνα.
13ο και γρουσούζικο
Κάπως έτσι έφτασε στο μοιραίο 2020, όπου ο Gonçalves μεταπήδησε στην Ινδική ομάδα Hero Motorsports Team Rally, για ένα νέο ξεκίνημα με τη Hero 450 RR, τη μοτοσυκλέτα που εξελίσσει επί 4 συνεχόμενα Dakar η εταιρεία σε συνεργασία με τη Γερμανική Speebrain – πρώην συνεργάτιδα των BMW και Husqvarna στους αγώνες ράλι και enduro στις αρχές της δεκαετίας του 2010.
Στα μέσα του αγώνα της Σαουδικής Αραβίας, με έξι αγωνιστικές μέρες συμπληρωμένες, ο Πορτογάλος της Hero βρισκόταν στην 46η θέση της κατάταξης έχοντας αντιμετωπίσει μηχανικά προβλήματα που του κόστισαν πολύ σε χρόνο την έκτη μέρα και, μετά από την ημέρα ξεκούρασης (Σάββατο 11/1), ρίχτηκε ξανά στη μάχη.
Στο 276ο χιλιόμετρο της ειδικής διαδρομής ο Gonçalves είχε μια πτώση υπό άγνωστες συνθήκες.
Ο περσινός νικητής, Toby Price, ήταν ο πρώτος που έφτασε στο σημείο (είχε εκκινήσει 5 λεπτά μετά τον Gonçalves) και αμέσως παράτησε τον αγώνα για να ειδοποιήσει να έρθει ελικόπτερο, ενώ έμεινε δίπλα στον φίλο του μέχρι που τον πήρε το ελικόπτερο.
O Toby Price (πάνω αριστερά) και το Stefan Svitko (κάτω δεξιά) παράτησαν τον αγώνα την έβδομη μέρα και έμειναν αποσβολωμένοι δίπλα στον Gonçalves μέχρι να τον πάρει το ελικόπτερο
Όταν έφτασαν κοντά του οι πρώτες βοήθειες είχε ήδη υποστεί καρδιακή ανακοπή και ήταν αναίσθητος. Προσπάθησαν να τον επαναφέρουν στη ζωή μα αυτό στάθηκε αδύνατο και τελικά ο θάνατός του επιβεβαιώθηκε λίγη ώρα αργότερα μετά την αερομεταφορά του στο νοσοκομείο της Layla.
Ήταν 12 Ιανουαρίου 2020, λιγότερο από έναν μήνα πριν τα 41α του γενέθλια. Το 13ο του Dakar δεν ήταν καθόλου, μα καθόλου τυχερό γι’ αυτόν.
Ο Paulo “Speedy” Gonçalves άφησε πίσω τον μάταιο τούτο κόσμο παίρνοντας μαζί του 23 τίτλους σε motocross, supercross και enduro, καθώς και ένα παγκόσμιο πρωτάθλημα Cross-Country Rallies. Ανήκει δε σε μια εκλεκτή ομάδα αναβατών ράλι που έτρεξαν στο Dakar σε όλες του τις μορφές: από την αυθεντική στη Βορειοδυτική Αφρική, το 11ετές πέρασμα από τη Νότια Αμερική και τώρα στη Σαουδική Αραβία.
Ήταν ένας σπουδαίος αναβάτης για τον οποίο όλοι οι συναθλητές του είχαν κάτι καλό να πουν και κανείς κάτι αρνητικό, τόσο για τον αθλητή, όσο και για τον άνθρωπο Gonçalves.
Ίσως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι τα λόγια που του αφιέρωσε ο Toby Price: “Θα μας λείψει το χαμόγελο και το γέλιο σου στο μπιβουάκ. Τα 250 χιλιόμετρα που απέμεναν στην ειδική ήταν πολύ σκληρά, αφυδατώθηκα από τα κλάμματα. Δεν αγωνιώ πια το αποτέλεσμα, δε με νοιάζει καν, ευχαρίστως θα χάριζα όλες μου τις νίκες αν αυτό θα έφερνε τους χαμένους φίλους μου πίσω...”