“Ως παιδί δεν ένοιωθα καθόλου περίεργα να είμαι το μοναδικό κορίτσι ανάμεσα σε αγόρια στους αγώνες. Αργότερα βέβαια ο πατέρας μου είπε πως υπήρχαν κάμποσα προβλήματα με γονείς άλλων παιδιών. Έλεγαν, για παράδειγμα, στα παιδιά τους πως το αποτέλεσμα δεν έχει σημασία, αρκεί να περάσουν εμένα.

“Τώρα στο Dakar, παρότι νιώθω τον σεβασμό, πάντα πρέπει να υπομένω διάφορα τυπικά σωβινιστικά αστεία από τους άλλους αναβάτες. Στον αγώνα πολλές φορές έχω την αίσθηση πως οι άνδρες αναβάτες πίσω μου παίρνουν περισσότερα ρίσκα μόνο και μόνο για να περάσουν εμένα.

“Για τους άνδρες που τρέχουν στο Dakar ο σεβασμός είναι κάτι που έρχεται αυτομάτως, αλλά για μένα ήταν κάτι που έπρεπε να κερδίσω. Έχω 100% ρεκόρ τερματισμών στο Dakar και όλοι ξέρουν πόσο δύσκολο είναι αυτό.

“Όταν πρωτοείπα πως θέλω να πάω στο Dakar, ο Jordi Arcarons που αργότερα έγινε προπονητής και μέντοράς μου, απλά γέλασε. Άλλοι μου είπαν να το ξεχάσω. Λίγα χρόνια αργότερα ο ίδιος ο Arcarons μου είπε πως ίσως θα ήταν καλή ιδέα να το δοκιμάσω.”

Η Laia Sanz Pla-Giribert, ως είναι το πλήρες της όνομα, γεννήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 1985 στην Corbera de Llobregat, λίγο έξω από τη Βαρκελώνη. Έχει αποκομίσει πλέον το παρατσούκλι “Βασίλισσα της ερήμου” χάρη στις 9 επιτυχημένες συμμετοχές της στο ράλι Dakar, στην πλειοψηφία των οποίων αναδείχθηκε πρώτη μεταξύ των γυναικών του αγώνα.

Φέτος, αν και η συμμετοχή της τέθηκε εν αμφιβόλω λόγω μιας ασθένειας που την άφησε αρκετό καιρό εκτός προπονήσεων, όχι απλώς πήγε στο Dakar, αλλά παραλίγο να μπει και μέσα στη δεκάδα της γενικής κατάταξης.

Η 11η θέση της πάντως δεν ήταν τίποτε λιγότερο από μια σπουδαία επιτυχία, στάθηκε αρκετή για να της κερδίσει το στοίχημα με τον Toby Price που του κόστισε ένα κούρεμα με την ψιλή, ωστόσο δεν βελτίωσε την κορυφαία της επίδοση στο Dakar, που ήταν η 9η θέση το 2015 όταν έτρεχε με τη Honda.

Εν αρχή ην το trial

Η Laia γοητεύτηκε από τις μοτοσυκλέτες χάρη στον πατέρα της και η πρώτη της επαφή ήρθε στην τρυφερή ηλικία των 2 μόλις ετών. Δύο χρόνια αργότερα, πήρε κρυφά το μικρό trial του αδελφού της και το έριξε στις βόλτες. Η αντίδραση των γονιών της ήταν μάλλον θετική, καθώς αντιμετώπισαν την περιέργειά της για τις μοτοσυκλέτες δημιουργικά και στα 5 της χρόνια την ενθάρρυναν να τρέξει έναν αγώνα του Καταλανικού Πρωταθλήματος που θα γινόταν στη γενέτειρά της.

Η Laia τερμάτισε 8η και τελευταία, αλλά πλέον είχε ανακαλύψει τι ήθελε να κάνει και την επόμενη χρονιά συμμετείχε σε όλο το παιδικό πρωτάθλημα trial.

Η πρώτη της νίκη ήρθε το 1997 και τον επόμενο χρόνο κατέκτησε το πρώτο (ανεπίσημο τότε) Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα Trial γυναικών. Ήταν μόλις 13 ετών και οι αντίπαλές της ήταν στην πλειοψηφία τους αρκετά μεγαλύτερες.

Όπως λέει η ίδια, αυτή της η νίκη την έψησε να ασχοληθεί επαγγελματικά με το Trial, οπότε ξεκίνησε να αγωνίζεται στο ισχυρότατο Ισπανικό πρωτάθλημα, όπου ήταν το μόνο κορίτσι ενάντια σε ένα πλήθος αμιγώς ανδρικό. Υπό αυτή τη σκοπιά, η κατάκτηση του πρωταθλήματος το 2000 απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη αξία και αναμφίβολα συνέβαλε στο να σφυρηλατήσει τον χαρακτήρα της νεαρής Ισπανίδας.

“Το να είμαι μια γυναίκα σε έναν κόσμο ανδρών για μένα είναι κάτι φυσιολογικό. Όταν ήμουν μικρή ήμουν η μόνη [γυναίκα στους αγώνες], οπότε το έχω συνηθίσει πλέον,” θα πει σε πρόσφατη συνέντευξή της για το πώς της φαίνεται να αντιμετωπίζει ορδές ανδρών σε έναν τόσο αφιλόξενο και απαιτητικό αγώνα όπως το Dakar.

Συλλέκτρια παγκοσμίων τίτλων

Η επιτυχία της στο Trial μετριέται σε 13 Παγκόσμια Πρωταθλήματα Γυναικών (4 με Beta, 8 με Montesa και 1 με Gas Gas), όταν και κυριάρχησε ολοκληρωτικά από το 2000 ως και το 2013 – με μοναδική εξαίρεση το 2007 που τερμάτισε 2η.

Παράλληλα, σε αυτό το διάστημα κατέκτησε και 10 φορές το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Γυναικείου Trial, καθώς και 6 νίκες με την εθνική ομάδα γυναικών της Ισπανίας στο Trial των Εθνών. Όσο για το Ισπανικό Πρωτάθλημα, μετρά 8 τίτλους συνεχόμενους από το 2003 ως και το 2010.

Έχοντας χτίσει τον μύθο της πλέον η Sanz, στράφηκε στο μεγαλύτερο παιδικό της όνειρο, το Dakar. Προσέλαβε για προπονητή έναν Ισπανό θρύλο των ράλι, τον Jordi Arcarons και, υπό τις οδηγίες του, στράφηκε στο Enduro για να προετοιμαστεί.

Η επιτυχία της ήταν άμεση και εδώ, καθώς στην πρώτη της χρονιά στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Γυναικείου Enduro με τη Honda το 2010 αναδείχθηκε τρίτη, τρέχοντας στους δύο από τους τρεις αγώνες της χρονιάς και με μηδαμινή πρότερη εμπειρία από το συγκεκριμένο άθλημα.

Την επόμενη χρονιά ήρθε δεύτερη και μετά ακολούθησαν πέντε σερί κατακτήσεις του παγκόσμιου τίτλο από το 2012 ως και το 2016. Σε αυτό το διάστημα η Sanz αγωνίστηκε με Gas Gas (1 τίτλος), Honda (2 τίτλοι) και ΚΤΜ (2 τίτλοι).

Από το χώμα στην άμμο

Ο μεγάλος της στόχος, το ράλι Dakar, έγινε εφικτός για πρώτη φορά το 2011 με την Τeam Arcarons RST KH-7 στη σέλα ενός Honda CRF450X, τερματίζοντας με το καλημέρα στην 39η θέση της γενικής κατάταξης και πρώτη μεταξύ των λιγοστών γυναικών.

Έκτοτε η Laia είναι τακτική συμμετέχουσα στο Dakar, με το 2012 να είναι η πιο μαγική χρονιά της ως τότε καριέρας της, καθώς κατέκτησε τριπλή πρωτιά: Παγκόσμιο Trial Γυναικών, Παγκόσμιο Enduro Γυναικών και πρώτη γυναίκα στο Dakar {και ξανά 39η γενικής), τρέχοντας για λογαριασμό της Gas Gas.

Την επόμενη χρονιά η Sanz επέστρεψε στη Honda-Montesa και ο τριπλός θρίαμβος επαναλήφθηκε σε Trial, Enduro και Rally.

Το 2013 ήταν η τελευταία χρονιά συμμετοχής της στο Γυναικείο Trial, προτιμώντας στη συνέχεια να αφοσιωθεί στο Enduro και τους αγώνες Rally. Επέστρεψε στο Dakar, ενώ αυτή τη χρονιά έτρεξε για πρώτη φορά και άλλους αγώνες Rally από το πρόγραμμα του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Cross-Country Rallies της FIM, παίρνοντας μια ιστορική 6η θέση στο Merzouga Rally – την καλύτερη επίδοση που έχει πετύχει ποτέ γυναίκα στον συγκεκριμένο αγώνα.

Η Sanz πλέον έχει αρχίσει να χτίζει τον μύθο της “Βασίλισσας της Ερήμου”, καθώς το 2017 έγινε η πρώτη γυναίκα που κατάφερε να τερματίσει 7 συνεχόμενες φορές στο Dakar, με κερασάκι τη σχεδόν μόνιμη κατάκτηση του Women’s Trophy σε κάθε της εμφάνιση στο θρυλικό ράλι.

Η δε 9η θέση που κατέκτησε στο Dakar 2015 με τη Honda αποτελεί και την καλύτερη επίδοση γυναίκας στο εν λόγω ράλι σε όλα τα χρόνια της ιστορίας του.

Παράλληλα με αυτά, η Sanz έχει αρχίσει να συμμετέχει και στους αγώνες Enduro X Games από το 2013, μαζεύοντας κάμποσα χρυσά μετάλλια, ενώ δοκιμάζει την τύχη της και σε αγώνες αυτοκινήτων και δη αντοχής.

Η αρρώστια και ο θρίαμβος

Το φετινό Dakar ήταν το ένατο της καριέρας της και ο μεγάλος της στόχος ήταν να βρεθεί ξανά μέσα στη δεκάδα. Δυστυχώς όμως δεν ήρθαν όλα όπως θα τα ήθελε.

Τον περασμένο Αύγουστο η Sanz διαγνώστηκε με τον ιό Epstein-Barr, δηλαδή αυτόν που προκαλεί τη μονοπυρήνωση.

“Το πλάνο μου δε βγήκε όπως ήθελα. Ξεκίνησα το 2018 με ένα πολύ καλό Dakar, μετά πήγα στο Merzouga Rally που ήταν άλλη μια εξαιρετική προπόνηση, αλλά μετά τον Αύγουστο δεν ήμουν καλά, έχασα τα καλοκαιρινά ράλι, το ISDE, το Morocco Rally… έπρεπε να θυσιάσω σχεδόν ολόκληρη τη σεζόν και παραλίγο και το Dakar 2019.

“Στην αρχή το πήρα ήρεμα, ήξερα πως θα χρειαστούν περίπου δύο μήνες για να επανέλθω πλήρως θεραπευμένη από τον ιό αυτόν, αλλά κάποια στιγμή είχε φτάσει Νοέμβριος και άρχισα να βλέπω προβλήματα.

“Δεν είναι εύκολο να ξεκινήσεις από την αρχή και σίγουρα δε μπορείς να πας από το 0 στο 100 σε τρεις μέρες προπόνησης, θέλει ένα προοδευτικό πρόγραμμα. Αλλά το Dakar ήταν εκεί και εγώ δεν ήμουν έτοιμη, δεν προπονιόμουν όσες ώρες έπρεπε, ούτε όσο σκληρά χρειαζόταν και στο τέλος έπρεπε να το φιλοσοφήσω το πράγμα γιατί δε μπορείς να παλέψεις ενάντια στο σώμα σου.”

Τελικά η Laia κατάφερε να φτάσει στο Dakar, έχοντας φτιάξει ένα ειδικό πρόγραμμα πρεοετοιμασίας τον τελευταίο μήνα προ του αγώνα, τον Δεκέμβριο. Παρότι η ίδια ισχυριζόταν πως δεν ήταν 100%, είχε την εμπειρία μετά από 8 επιτυχείς αγώνες να διαχειριστεί τις δυνάμεις της σωστά, να πιέσει εκεί που την έπαιρνε και να χαλαρώσει εκεί που έπρεπε, ώστε να προσθέσει έναν ακόμη τερματισμό και μάλιστα στην εξόχως κολακευτική 11η θέση γενικής.

Για την ιστορία, η Sanz τερμάτισε περίπου 4.5 ώρες πίσω από τον νικητή, ενώ ήταν για μια φορά ακόμη πρώτη μεταξύ των 4 γυναικών που έφτασαν ως το τέλος με τις μοτοσυκλέτες τους, με διαφορά άνω των 15 ωρών από τη δεύτερη.

Και, όσο διαβάζουμε την ιστορία της, τόσο περισσότερο θέλουμε να τη δούμε μια μέρα να κερδίζει το Dakar. Ασχέτως αν θα το καταφέρει ποτέ ή όχι, ο τίτλος Βασίλισσα της Ερήμου είναι δικαιωματικά δικός της και, βάσει των κατορθωμάτων της, μάλλον θα παραμείνει δικός της για πολλά χρόνια ακόμη.

Φωτογραφίες