Του Δημήτρη Κατσούλα

Χρόνος: Ξημερώματα δεκαπενταύγουστου.
Τόπος: Συνοριακός σταθμός Νίκης βόρεια της Φλώρινας.
Αφού ανταλλάξαμε ευχές με τον Έλληνα τελώνη, περάσαμε την ουδέτερη ζώνη με την βαρυφορτωμένη μοτοσυκλέτα, για να βρεθούμε στην απέναντι μεριά των συνόρων, όπου μας περίμενε μια μικρή γραφειοκρατική ταλαιπωρία για να περάσουμε στα Σκόπια.

Γραφειοκρατία και γνωστά τοπία

Με την θερμοκρασία να φλερτάρει με τους 35 βαθμούς κελσίου, κατεβήκαμε από την μοτοσυκλέτα και βγάλαμε κράνη, ενώ ο Σκοπιανός τελωνιακός με ύφος στρατιωτικό και επιτακτικό, ζήτησε και έλεγξε τα έγγραφά μας (διαβατήριο, πράσινη κάρτα, δίπλωμα, άδεια) μια διαδικασία που κράτησε τελικά ένα τέταρτο της ώρας!

Παίζοντας κυριολεκτικά με τα νεύρα μας, ο ένστολος μας άφησε τελικά να περάσουμε στη χώρα του - αντί για ευχές, όμως, λάβαμε αρνητική ενέργεια και ένταση. Εν πάση περιπτώσει, μοτοσυκλέτα και αναβάτες πάτησαν για πρώτη φορά στο μικρό τούτο κρατίδιο των Δυτικών Βαλκανίων, που αποτελεί μια απροκάλυπτη πρόκληση για την ψυχή του κάθε πατριώτη Έλληνα -κυρίως του Έλληνα Μακεδόνα- καθώς καπηλεύεται εθνικά σύμβολα και αρχαίες ονομασίες μας…

Οδηγώντας προς την πόλη Βίτολα, το τοπίο θύμιζε πολύ Βόρεια Ελλάδα: Απέραντοι αγροί, μικρά χωριά, χαμηλοί λόφοι και καταπράσινα βουνά συνοδεύουν το βλέμμα μας καθοδόν. Μετά την Βίτολα, η διαδρομή έγινε ορεινή και κατάφυτη, αλλά η κακή κατάσταση του οδικού άξονα, η ελλιπής σήμανση (ας είναι καλά το GPS) και οι αψυχολόγητες ενέργειες των Σκοπιανών οδηγών, μάς κρατούσαν σε εγρήγορση, με αποτέλεσμα, τα 85 χιλιόμετρα διαδρομής από τα σύνορα της Ελλάδας μέχρι την λίμνη Οχρίδα, να καλυφθούν σε 2 ώρες.

Αντικρίζοντας την προϊστορική λίμνη της Οχρίδας, για μια στιγμή νομίζαμε ότι είχαμε μεταφερθεί στην Καστοριά ή στα Ιωάννινα, αφού οι ομοιότητες στο γαλάζιο σκηνικό της λίμνης ήταν μεγάλες. Βρισκόμασταν μπροστά σ’ ένα από τα ομορφότερα υδάτινα τοπία των Βαλκανίων, την λίμνη Οχρίδα, η οποία χωρίζεται από την Μεγάλη Πρέσπα με το όρος Ξεροβούνι.

Δημοφιλής προορισμός

Η ομώνυμη πόλη, που καθρεπτιζόταν στα ήρεμα νερά της λίμνης, αποτελεί έναν δημοφιλή τουριστικό προορισμό, ενώ η "βούλα" της Unesco πιστοποιεί με τον πλέον έγκυρο τρόπο ότι η πόλη της Οχρίδας (όπως και η ευρύτερη περιοχή) βρίθει ιστορικών και πολιτισμικών θησαυρών. Περιμετρικά της λίμνης υπάρχουν διάσπαρτες 365 εκκλησίες, αλλά και μοναδικά βυζαντινά μνημεία, γεγονός που κατατάσσει τον συγκεκριμένο χώρο των Βαλκανίων ψηλά στην λίστα του παγκόσμιου τουριστικού και πολιτισμικού χάρτη.

Η παλαιά πόλη της Οχρίδας γοητεύει τον επισκέπτη της με την πρώτη ματιά. Δεκάδες παραδοσιακές κατοικίες, με τις κόκκινες σκεπές και τα καφετί παράθυρα, αμφιθεατρικά χτισμένα στον λόφο της χερσονήσου, τραβούν το βλέμμα. Από την ακτή της λίμνης, μικρά λιθόστρωτα σοκάκια ξεκινούν και καταλήγουν στην κορυφή του λόφου, δίπλα στα τείχη του επιβλητικού κάστρου Σαμουήλ. Δεκάδες καταστήματα ήταν έτοιμα να εκπληρώσουν τις γαστρονομικές ανάγκες των επισκεπτών, υπαίθρια καφέ πρόσφεραν ακόμα και φραπέ με θέα την λίμνη, ενώ πάμπολλα ξενοδοχεία και μικρά μοτέλ υπήρχαν διάσπαρτα σ’ όλη την πόλη.

Η γνωριμία με την πόλη της Οχρίδας έγινε κυρίως με τα πόδια. Αφού φροντίσαμε η μοτοσυκλέτα να κλειδωθεί σ’ ένα παρκινγκ, πήραμε μαζί μας τα απαραίτητα και αρχίσαμε την εξερεύνηση από την κεντρική προβλήτα, απ’ όπου ξεκινούσαν τα θαλάσσια ταξί τις ξεναγήσεις τους. Ακολουθώντας την παραλίμνια διαδρομή, προσπεράσαμε καταστήματα και εντυπωσιακά σπίτια, μέχρι που προσεγγίσαμε την εκκλησία της Αγίας Σοφίας με τις υπέροχες τοιχογραφίες. Η εκκλησία της Αγίας Σοφίας κτίστηκε κατά την διάρκεια της πρώτης Βουλγαρικής αυτοκρατορίας (852-889) και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της χώρας.

 Μνημεία και φρούρια

Συνεχίζοντας την παραλίμνια διαδρομή μέσω ενός μικρού παρόχθιου μονοπατιού, βρεθήκαμε στην "Γειτονία των Ψαράδων" (Kaneo) και από εκεί στο τουριστικότερο σημείο (και σήμα κατατεθέν) της Οχρίδας, την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη. Η εκκλησία του 13ου αιώνα ήταν κτισμένη στην κορυφή απόκρημνου βράχου, η θέα προς την λίμνη μοναδική και η στάση για φωτογραφία επιτακτική! Η ιδανικότερη ώρα επίσκεψης εδώ θεωρείται το απόγευμα.

Συνεχίσαμε κατόπιν την πεζοπορία μας σ’ ένα κατάφυτο μονοπάτι που μας οδήγησε στο Plaoshnik, στα ερείπια μιας πεντάκλιτης Βασιλικής του 5ου μ. Χ. αιώνα., στο μοναστήρι του Αγίου Κλημέντιου και στην εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα. Η ανηφορική μας πορεία ολοκληρώθηκε μπροστά στο μεγαλοπρεπές φρούριο Σαμουήλ, του οποίου τα τείχη είχαν μήκος 3 χλμ. και κατασκευάστηκαν για να προστατεύουν την πόλη. Το τοπίο ήταν εξαιρετικό, η πανοραμική άποψη της λίμνης, της πόλης αλλά και των γύρω βουνών σίγουρα μένουν ανεξίτηλα χαραγμένα στην μνήμη των επισκεπτών.

Συνεχίζοντας την περιήγησή μας, συναντήσαμε το ελληνορωμαϊκό αμφιθέατρο χτισμένο την ελληνιστική περίοδο, τον Ναό της Παναγίας της Περιβλέπτου (13ου αιώνα), προσπεράσαμε το Εθνικό μουσείο (αποτελεί το αρχαιότερο μουσείο του είδους στην Ευρώπη, ιδρύθηκε το 1516), για να καταλήξουμε στην κεντρική πλατεία της πόλης, όπου δεσπόζει ο αιωνόβιος πλάτανος, ηλικίας 800 ετών. Σε τούτο το σημείο της πόλης, οι ντόπιοι περνάνε χαλαρά την ώρα τους κουβεντιάζοντας καθισμένοι στα παγκάκια και τα πεζούλια της πλατείας.
Με ορμητήριο την πόλη της Οχρίδας, μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε το Βυζαντινό μοναστήρι του Οσίου Ναούμ, που εδρεύει στην νότια πλευρά της λίμνης (30 χλμ. από την Οχρίδα). Κτισμένο τον 10ου μ. Χ. αιώνα, κοσμείται με εκπληκτικές τοιχογραφίες και αποτελεί μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco.

 Οικονομικός προορισμός

Στην διάρκεια του εμφυλίου πολέμου με τους αλβανόφωνους (2001), το κτίσμα της μονής υπέστη ζημιές, οι οποίες όμως αποκαταστάθηκαν. Σύμφωνα με την τοπική θρησκευτική παράδοση, η μονή του Όσιου Ναούμ υπήρξε τ’ ορμητήριο απ’ όπου ξεκίνησαν οι μοναχοί Κύριλλος και Μεθόδιος για να διδάξουν την Βίβλο και την αλφάβητο στους Σλάβους.

Άλλοι κοντινοί προορισμοί είναι η κωμόπολη Στρούγκα (15 χλμ από την Οχρίδα), ένα μικρό τουριστικό θέρετρο στις όχθες του ποταμού Ντριμ. Στην Στρούγκα μπορείτε να περπατήσετε στα πλακόστρωτα σοκάκια της και να απολαύσετε την θέα της λίμνης πίνοντας τον καφέ σας στα γραφικά καφενεδάκια. Τέλος, διανύοντας μια απόσταση 100 χλμ., μπορείτε να επισκεφτείτε την μικρή λίμνη Μαύροβο και το φαράγγι Ράντικα, δύο περιοχές όπου η μητέρα γη έχει φιλοτεχνήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
υνοψίζοντας, η περιήγηση στην ευρύτερη περιοχή της Οχρίδας είναι μια εύκολη σχετικά υπόθεση. Περίπου τέσσερεις μέρες είναι αρκετές για να γνωρίσετε τα ιστορικά, θρησκευτικά και φυσικά μνημεία του τόπου. Πρόκειται για έναν πραγματικά ενδιαφέρον και αρκετά οικονομικό προορισμό, τον οποίο συνιστάμε ανεπιφύλακτα, με την προϋπόθεση να προσέχετε τους ντόπιους οδηγούς και το οδικό δίκτυο.

Φωτογραφίες

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•