Κείμενο: Νεκταρία Ευστρατίου
10/08/2024
Ξεκινήσαμε τελικά στις 8:40 με κατεύθυνση προς Purne, με κάποιες συγκεχυμένες πληροφορίες για την κατάσταση του δρόμου και τη δυνατότητα διέλευσής του. Ο πλοηγός μας είπε ότι θα προχωρήσουμε κανονικά, ευελπιστώντας να μάθουμε τι γίνεται από κάποιον διερχόμενο από την αντίθετη κατεύθυνση. Η σημερινή μέρα τα είχε όλα… καλό ασφαλτοστρωμένο δρόμο, πολύ χώμα, άμμο, άπειρες πέτρες, πολλά νερά που έπρεπε να διασχίσουμε και σκόνη, πολλή σκόνη! Φτάσαμε στο Purne αρκετά νωρίς, κατά τις 12:00. Το μέρος είναι μικρό, δεν υπάρχει τίποτα να κάνεις εκεί, οπότε είχε έρθει η ώρα των αποφάσεων. Καθίσαμε στο κατάλυμα που κανονικά θα μας φιλοξενούσε απόψε (Dolma camps and cottages), το οποίο ήταν ωραίο παρεμπιπτόντως, φάγαμε μια υπέροχη ομελέτα και ήπιαμε Θιβετανικό τσάι, ροζ απόχρωσης με βούτυρο και αλάτι. Ξεκάθαρες πληροφορίες για το δρόμο δεν υπήρχαν και τα σενάρια ήταν τα εξής: θα φτάναμε στο Ιερό βουνό Gonbo Gangjon για διανυκτέρευση και είτε θα προχωρούσαμε την επόμενη μέρα προς το Jispa μέσω του γνωστού Shinkula pass, η κορυφή του οποίου χωρίζει το Ladakh με το Chimahal Pradesh, είτε θα έπρεπε να γυρίσουμε πίσω στο Padum από όπου ξεκινήσαμε και να βρούμε εναλλακτική διαδρομή. Γεγονός που μας ξενερώνει όλες μας, γιατί πρώτον δεν έχει ενδιαφέρον να πάρουμε πάλι τον ίδιο δρόμο και δεύτερον είναι απαιτητική διαδρομή που δεν θα θέλαμε να ξανακάνουμε. Στο δρόμο για το Gonbo Gangjon άρχισε να μαυρίζει ο ουρανός και 10 χλμ πριν φτάσουμε έπρεπε να αφήσουμε τα διαβατήριά μας στο check point της αστυνομίας, κρατώντας τα στην ουσία ως ενέχυρο μέχρι τις 12 το βράδυ, ώστε να είναι σίγουροι ότι δεν θα επιχειρήσουμε να συνεχίσουμε παραπέρα. Προφανώς είναι πολλοί οι τουρίστες που παρακούν τις οδηγίες της αστυνομίας και μπαίνουν σε δρόμους που για διάφορους λόγους μπορεί να είναι κλειστοί.
Φοράμε αδιάβροχα και μετά από κάποια λεπτά έχουμε φτάσει στο Holy mountain. Η κατάσταση έχει πλέον ως εξής: ο πλοηγός μας θα γυρίσει στις 5:00 το πρωί πίσω στη μπάρα όπου μας κράτησε η αστυνομία τα διαβατήρια και θα επιστρέψει στο camp, ώστε να ξεκινήσουμε την πορεία μας προς Shinkula top νωρίς, με το άνοιγμα του δρόμου και όχι μετά τις 6:00 το πρωί. Ο λόγος είναι ότι αφενός δεν θα τον κρατήσουν ανοιχτό όλη τη μέρα και αφετέρου, η στάθμη του νερού θα είναι χαμηλότερη. Τις πρωινές ώρες, το νερό είναι λιγότερο και ελπίζουμε ότι όλα θα πάνε καλά. Το σίγουρο είναι ότι θα βάλουμε ζεστά ρούχα, αδιάβροχο παντελόνι και κάλτσες και γενικά θα προσπαθήσουμε να είμαστε όσο πιο προετοιμασμένες για αυτό που έρχεται. Είναι πραγματικά απίστευτος ο καιρός στα Ιμαλάια… το πρωί κυριολεκτικά σκάγαμε από τη ζέστη, τρομερή δυσφορία, και αυτήν τη στιγμή είμαι μέσα σε μια σκηνή με μια κουβέρτα από κάτω μου και 5 κουβέρτες και παπλώματα να με σκεπάζουν από πάνω, καταπλακωμένη από καμιά 20αριά κιλά κουβέρτες δηλαδή, να μην μπορώ να αλλάξω πλευρό. Έχει αρκετό αέρα, έχω φορέσει fleece, σκουφιά και γάντια, ό,τι υπάρχει γενικώς. Φταίει βέβαια και η βροχή των προηγούμενων ωρών όπως και το γεγονός ότι είμαστε απόψε στα 4.350 μέτρα. Κλείνοντας για απόψε, οφείλω να αναφερθώ και στο κατάλυμα, το οποίο είναι σκηνή για μία ακόμη φορά. Και το χθεσινό σκηνή ήταν, αλλά καμία σχέση… από το glamping πήγαμε στη διαβίωση καταδρομέα (εντάξει, υπερβάλλω αλλά πρέπει να γίνω λίγο dramatic αυτή τη φορά). Φυσικά χωρίς δίκτυο τηλεφωνίας, wifi, ρεύμα, ζεστό νερό. Το μπάνιο έχει βότσαλα κάτω, τα οποία έχουν χορταριάσει κιόλας, μια λεκάνη δυτικού τύπου και παραδίπλα μια βρύση χωρίς νιπτήρα για να κάνεις τα υπόλοιπα εκεί με δροσερό νεράκι, Ιμαλαϊων. Η αλήθεια είναι ότι το σκηνικό όλο έχει φέρει πολύ γέλιο και όπως συνηθίζω να λέω… έχω μείνει σε πολλά ξενοδοχεία για τα οποία δεν θυμάμαι τίποτα, αυτό τουλάχιστον δεν ξεχνιέται. Άλλωστε είναι στο καλύτερο σημείο, ακριβώς μπροστά στο Gonbo Gangjon και το βουνό είναι απλά ΜΑΓΕΥΤΙΚΟ.
11/08/2024
Το πρωί πριν ακόμη ξημερώσει ακούω τη μηχανή του Razu του πλοηγού μας να παίρνει μπρος, πηγαίνει για τα διαβατήρια υποθέτω. Με εξαίρεση το Leh, σε όλη την περιοχή δεν υπάρχει κυριολεκτικά τίποτα να κάνεις το βράδυ, οπότε όλες αυτές τις ημέρες κοιμόμαστε πολύ νωρίς, πράγμα που είναι καλό γιατί δεν δυσκολεύομαι καθόλου με τα πρωινά ξυπνήματα. Σηκωνόμαστε για ένα γρήγορο τσάι και στις 6:00 είμαστε στις μηχανές, βάσει προγράμματος. Έχει ήδη ξημερώσει, έχει κρύο κάπου στους 12 βαθμούς και ξεκινάμε με καλή άσφαλτο, ο οποία φαίνεται να έχει στρωθεί πριν από καμιά εβδομάδα. Γίνεται φοβερή δουλειά από τον BRO (border road organisation), ίσως σε μερικά χρόνια δεν θα υπάρχει καθόλου off road κομμάτι στην περιοχή.. και αυτό μάλλον δεν είναι καλό, γιατί θα χαθεί ένας σημαντικός παράγοντας που κάνει adventurous τα μοτοσυκλετιστικά ταξίδια εδώ. Ακόμη βέβαια και σε αυτούς τους ολοκαίνουριους δρόμους, η συντήρησή τους ξεκινά πριν καλά ολοκληρωθεί η κατασκευή τους. Κατολισθήσεις, τσαλακωμένες μπαριέρες, η φύση εδώ δεν αστειεύεται. Οι εναλλαγές με το χώμα ξεκινούν κλασικά και σε ένα σημείο καλούμαστε να περάσουμε νερό που συνοδεύεται από κλίσεις και μεγάλες πέτρες που δυστυχώς κινούνται. Σε τέτοια σημεία ο πλοηγός μας κατεβαίνει από τη μηχανή, ώστε να βοηθήσει εάν χρειαστεί. Μερικά χιλιόμετρα παρακάτω είναι το Shinkula top στα 5.100 μέτρα σχεδόν, ο καιρός έχει ανοίξει στην κορυφή και σταματούμε για φωτογραφίες και να απολαύσουμε την θέα. Από εκεί ξεκινά η κάθοδος στο ίδιο μοτίβο, μέχρι το σημείο που περιμέναμε με ανυπομονησία και ήταν και ο λόγος που βγήκαμε στο δρόμο από το ξημέρωμα. Αν και πολύ νωρίς, πολλά οχήματα είχαν ήδη φτάσει στο σημείο, όλα 4Χ4 και εμείς με τις μηχανές.
Μια πράσινη γέφυρα, διόλου ελαφράς κατασκευής, είναι σπασμένη στο πλάι… μπροστά μας αρκετά μέτρα «δρόμου» καλύπτονται από νερό που κατεβαίνει από την πλαγιά του βουνού. Ένα μεγάλο ερπυστριοφόρο μηχάνημα είναι στην κορυφή της ανηφόρας (γιατί το κομμάτι που έχει πρόβλημα είναι ανηφορικό και μετά κατηφορικό) και ανά διαστήματα προσπαθεί να στρώσει τις τεράστιες πέτρες που μετακινούνται με την διέλευση των οχημάτων. Τα τζιπ κοπανιούνται άσχημα και κάποια από αυτά κολλούν στις πέτρες, οπότε εκεί αναλαμβάνει το ερπυστριοφόρο να τα τραβήξει με το συρματόσχοινο. Βλέποντας την κατάσταση, η αγωνία μας ανεβαίνει και αρκετή ώρα μετά έρχεται η σειρά μας να περάσουμε. Η ανηφόρα είναι πιο εύκολη, πηγαίνει καλά, αλλά στην κατηφόρα οι ρόδες σφηνώνουν στις τεράστιες πέτρες και η μηχανή δεν κουνιέται με τίποτα. Εκεί έχουμε βοήθεια, άνθρωποι δίπλα μας σπρώχνουν τις μηχανές, με προσοχή βέβαια ώστε να αποφύγουμε την πτώση. Εννοείται ότι οι μπότες μας είναι μέσα στο νερό όλη αυτήν την ώρα, είναι βέβαια το τελευταίο που μας απασχολεί… σκέφτομαι ότι οι αδιάβροχες κάλτσες τα έβγαλαν τα λεφτά τους, ήταν καλή επένδυση τελικά. Το τέλος του υδάτινου περάσματος μας βρίσκει ανακουφισμένες και με μια μικρή χαρά ότι όλα πήγαν καλά. Από εκεί η διαδρομή μας συνεχίζεται χωρίς άλλες εκπλήξεις προς Jispa όπου θα διανυκτερεύσουμε, με μια στάση στο Darcha για πρωινό και χαλάρωση. Είμαστε ήδη στον Leh – Manali highway, ένα σημαντικό έργο για την περιοχή, το οποίο παρακάτω έχει ένα τούνελ 9 χιλιομέτρων για το οποίο είναι πολύ περήφανοι οι Ινδοί. Όταν βέβαια λένε highway, εννοούνε καλό ασφαλτοστρωμένο δρόμο μιας λωρίδας σε κάθε ρεύμα. Στη στάση μας ο πλοηγός μας δέχεται τηλεφώνημα από την αστυνομία που θέλει να σιγουρευτεί ότι περάσαμε και ότι όλα είναι καλά. Στο Jispa φτάνουμε νωρίς, κατά τις 11:00 το πρωί και έχουμε όλη την μέρα για τουρισμό. Ήταν αρκετά έντονη η πρωινή μας περιπέτεια, οπότε δεν μας πειράζει ιδιαίτερα. Ονειρεύομαι ένα καυτό μπάνιο, το οποίο αποδεικνύεται τελικά ότι θα είναι για μια ακόμη φορά κρύο (πολλά νεύρα!). Η υπόλοιπη μέρα κυλά με φαγητό, ξεκούραση, βόλτα στο Jispa, το οποίο είναι γεμάτο ξενώνες και camps και αρκετό γέλιο και συζητήσεις με τον οδηγό μας. Κοιμόμαστε για μία ακόμη φορά νωρίς, κατά τις 22:00 (Padma lodge Jispa ο ξενώνας μας)… το επόμενο πρωί έχουμε εκκίνηση στις 8:00 και κάτι παραπάνω από 200 χιλιόμετρα μπροστά μας που θα χρειαστούν αρκετές ώρες για να βγουν. Επίσης, τρία ψηλά πάσα για τα οποία ανυπομονώ.
12/08/2024
Η μέρα ξεκίνησε στις 8:00 με λίγη βροχή και την ελπίδα να σταματήσει οδεύοντας προς τη λίμνη Tso Kar, η οποία είναι ο σημερινός μας προορισμός. Έχουμε δύο πληροφορίες για σήμερα, πρώτον ότι τα σημερινά χιλιόμετρα που θα διανύσουμε είναι 220 (ακούγονται λίγα, αλλά για τα δεδομένα της Ινδίας δεν είναι) και δεύτερον ότι ο δρόμος θα είναι σχεδόν όλος ασφαλτοστρωμένος. Το πρώτο αποδείχτηκε ακριβές, το δεύτερο καμία σχέση… και η αλήθεια είναι έχουμε σχεδόν συνηθίσει να περιμένουμε το απροσδόκητο. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 3 ψηλά περάσματα, το Baralacha (4.850m), το Nakeela (4.740m) και το Lachalung (5.060m). Για το ανέβασμα στο Nakeela περνάμε από τα Gata Loops, μια επική διαδρομή 23 πετάλων που σε ανεβάζουν απότομα 400-500 μέτρα, με απίστευτη θέα και αρκετή περιπέτεια λόγω κίνησης. Γενικά, για μία ακόμη φορά άλλο περιμέναμε και άλλο ήρθε, η διαδρομή είχε πολύ χώμα και τα χιλιόμετρα έβγαιναν αργά. Μετά το τελευταίο πάσο, το σκηνικό έγινε άκρως απόκοσμο, με κάθετα βράχια που δημιουργούσαν φαράγγι ανάμεσα, πολύ χώμα και σκόνη από τα ατελείωτα οχήματα του στρατού που έρχονταν από την αντίθετη κατεύθυνση. Σχεδόν σε όλη τη διαδρομή δεν υπήρχε καθόλου πολιτισμός, πέρα από τις εγκαταστάσεις του στρατού και τα camps των συνεργείων κατασκευής των δρόμων.
Είναι πραγματικά σοκαριστικό πώς τόσοι άνθρωποι διαμένουν στην μέση του πουθενά, πολλές φορές ολόκληρες οικογένειες με μικρά παιδιά, σε δύσκολες συνθήκες, μέσα σε τέντες και εργάζονται όλη μέρα στα οδικά έργα κουβαλώντας πέτρες. Για κάποιο λόγο σήμερα, ο στρατός μεταφέρει δεκάδες οχήματα και μας αναγκάζει να κινηθούμε σε ελάχιστο χώρο στην άκρη του γκρεμού, ώστε να μπορέσουν να περάσουν όλα αυτά τα φορτηγά. Σε αυτό προστίθεται και η απίστευτη σκόνη που σηκώνουν, καθώς και το μαύρο καυσαέριο από τις εξατμίσεις τους. Καθόλου ευχάριστο όλο αυτό, αλλά η θέα της διαδρομής αποζημιώνει. Μπαίνουμε σε ένα τελευταίο κομμάτι πριν φτάσουμε στην Tso Kar, όπου είναι κάτι μεταξύ Καππαδοκίας και Αριζόνα, με εντυπωσιακά βράχια και σχηματισμούς. Στη λίμνη Tso Kar έχει έναν οικισμό με κάποιους ξενώνες, ο δικός μας λέγεται Druk resort Tsokar, ο οποίος είναι εντελώς basic, κοιμόμαστε σχεδόν στο πάτωμα, αλλά την ώρα που φτάνουμε υπάρχει ζεστό νερό από τον ηλιακό και αυτό μου αρκεί. Αφήνουμε τις μοτοσυκλέτες και μετά από καμιά ώρα μπαίνουμε όλοι μαζί στο αυτοκίνητο για να πάμε 2-3 χιλιόμετρα παρακάτω για να δούμε τη λίμνη. Η Tso Kar είναι μια αλμυρή λίμνη, με αργιλώδες έδαφος, η οποία αυτή τη στιγμή δεν έχει πάρα πολύ νερό αλλά είναι αρκετά φωτογενής και αξίζει την επίσκεψη. Μαζί μας έχουμε πάρει και μια νεαρή κοπέλα που δουλεύει στον ξενώνα, η οποία μας ζητάει να την αφήσουμε σε ένα σημείο στη μέση του πουθενά και να την πάρουμε από εκεί στον γυρισμό. Προς μεγάλη μας έκπληξη μαθαίνουμε ότι το σημείο αυτό είναι το μόνο μέρος σε όλη την περιοχή που πιάνει σήμα μια συγκεκριμένη εταιρία τηλεφωνίας. Κυριολεκτικά στη μέση της ερήμου, η κοπέλα θα καθόταν στην άκρη του δρόμου για να μιλήσει με βιντεοκλήση στον άντρα της που ήταν στον στρατό… πραγματικά φοβερό. Γυρνάμε στον ξενώνα μας και μετά το δείπνο πέφτουμε ξερές για ύπνο, ο οποίος ήταν αρκετά καλός για τα 4.560m στα οποία βρισκόμαστε απόψε.
(Συνεχίζεται...)
