Κείμενα/Φωτό: Μητσάκης Κων/νος, Όλγα Παπαδόγιαννη


Σκονισμένοι και ταλαιπωρημένοι, και με το όραμα ενός ατάραχου ύπνου στα μυρωδάτα σεντόνια ενός μοτέλ να οδηγεί το τιμόνι της μοτοσυκλέτας, διασχίζαμε τους δρόμους της πόλης Coober Pedy, που πήρε το όνομά της από τη λέξη των ιθαγενών Kura-Pit και σημαίνει «Λευκός άνθρωπος στην τρύπα».

Κατακομβικές εμπειρίες

Η Coober Pedy βρίσκεται στην καρδιά της νοτιοαυστραλιανής Outback και θεωρείται η παγκόσμια πρωτεύουσα του οπαλίου. Εξυπακούεται ότι η ύπαρξή της είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα τεράστια κοιτάσματα οπάλιου που υπάρχουν στο υπέδαφος της ευρύτερης περιοχής και τα οποία πρωτοανακαλύφτηκαν εντελώς τυχαία το 1915. Μέσα στα επόμενα χρόνια πλήθος κόσμου άρχισε να συρρέει εδώ, στο Ελ-Ντοράντο της Outback, για να συναντήσει το όνειρό του!

Εξαιτίας των αντίξοων συνθηκών εργασίας και των ακραίων κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούσαν (μέχρι και 50 C το καλοκαίρι, κάτω του μηδενός τις νύχτες του χειμώνα) οι επίδοξοι οπαλορύχοι λάξευσαν στα σπλάχνα της γης σπίτια, αποθήκες, ορυχεία, ακόμα και εκκλησίες! Για να αναδειχτεί έτσι σταδιακά το Coober Pedy σε μια μοναδική υπόγεια πολιτεία. Πάμπολλα υπόγεια ξενοδοχεία και καταστήματα πώλησης οπαλίου, μουσεία οπαλίου, κατακομβικές εκκλησίες και τουριστικά ορυχεία αποτελούν τα αξιοθέατα της πόλης.

Έλληνες, εδώ στην Αυστραλία, βρήκαμε παντού. Ακόμα και στα …έγκατα της γης! Το κατακομβικό Coober Pedy, που στεγάζει γύρω στους 4.000 κατοίκους, φιλοξενεί περίπου 400 συμπατριώτες μας, οι οποίοι αποτελούν τις ψηφίδες ενός φυλετικού μωσαϊκού πενήντα δύο περίπου εθνοτήτων, που σκάβουν μανιωδώς το γυμνό έδαφος της περιοχής. Παρά το γεγονός ότι στη δεκαετία του 1960 και του 1970 υπήρχαν εδώ περισσότεροι από 1.500 Έλληνες, στις μέρες μας η ελληνική κοινότητα του Coober Pedy παραμένει ακόμα ζωντανή και στεγάζεται σ’ ένα ιδιόκτητο οίκημα, κοντά στον ορθόδοξο ναό του Αγίου Νικολάου.

Ελληνική παρέα

Αν και δεν σκοπεύαμε να μείνουμε περισσότερο από δύο ημέρες στο Coober Pedy, εντέλει κάτσαμε τέσσερις ολόκληρες μέρες. Είχαμε βλέπετε καλή παρέα! Ας είναι καλά οι συμπατριώτες μας. Κοιμόμασταν στο Underground Hotel «Lookout» του Μπάμπη Μπίμπαση, αγοράσαμε το οπάλιο μας από το κατάστημα «Black Opal» του Γιάννη Παπαδόπουλου, ενώ για τις γαστρονομικές αποδράσεις μας πηγαίναμε στην ελληνική ταβέρνα «Tom’s and Mary» του Τάσου και της Μαρίας Κιοσέ.
Κάθε βράδυ, όταν το σκοτάδι έπεφτε βαρύ πάνω από την πόλη του οπαλίου, η ταβέρνα του Τάσου και της Μαρίας γινόταν το στέκι μας, εκεί όπου ιδιοκτήτες και θαμώνες, όλοι Έλληνες, δημιουργούσαμε μια ζεστή παρέα, παραμένοντας μαζί ως αργά τη νύχτα. Ακούσαμε ιστορίες για ανθρώπους που πλούτισαν μέσα σε μια νύχτα και έφυγαν μακριά, για μυθώδη κοιτάσματα οπάλιου που ανακαλύφτηκαν τυχαία, για περιουσίες που αποκτήθηκαν αλλά και χάθηκαν το ίδιο γρήγορα, αλλά και για εκείνους που πέρασαν τη ζωή τους σκάβοντας δίχως να τους χαμογελάσει η τύχη.
Περισσότερο από όλα, όμως, μάς συγκίνησαν οι προσωπικές αφηγήσεις των συνδαιτυμόνων μας, πολλοί εκ των οποίων είχαν πάνω από σαράντα συναπτά χρόνια να επισκεφτούν την πατρίδα: «Φίλοι μου, όλη μας η ζωή πέρασε κάτω από την επιφάνεια της γης, με εφόδια την ελπίδα και την αξίνα...».

Η μεγάλη πρόκληση

Εκείνη την ημέρα, διατρέχοντας πάνω στον Stuart Hwy με κατεύθυνση τη πόλη Port Augusta (530 χλμ.), υπήρχαν στιγμές που είχαμε την εντύπωση πως ήμασταν οι μόνοι επιζήσαντες από ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα! Η τρομακτική μοναξιά που βιώναμε καθ’ οδόν (μεσολάβησαν μέχρι και 25 χρονομετρημένα λεπτά για να συναντήσουμε διερχόμενο αυτοκίνητο), σε συνδυασμό με το επίπεδο σεληνιακό τοπίο που χαρακτήριζε μεγάλο μέρος της διαδρομής, ενίσχυαν κατακόρυφα αυτή μας την αίσθηση.

Στην πόλη-λιμάνι της Port Augusta, όπου συναντιέται ο Stuart Hwy με τον Eyre Hwy, αποφασίσαμε να αγκυροβολήσουμε για τουλάχιστον τρεις μέρες. Θέλαμε πρωτίστως να αρχειοθετήσουμε στο ημερολόγιό μας τα έργα και τις μέρες του Stuart Hwy, τον οποίον εδώ στην Port Augusta αποχαιρετούσαμε. Θέλαμε επίσης να ψάξουμε και να βρούμε ένα καινούργιο πίσω ελαστικό για την κίτρινη μοτοσυκλέτα, αφού στο παλιό είχαν σχεδόν βγει τα λινά! Καμία σκέψη φυσικά να το εμπιστευτούμε για τα επόμενα 2.500 χλμ., ως την πόλη Perth της Δυτικής Αυστραλίας.                 

Ένα τελευταίο κομμάτι με τις διαστάσεις που θέλαμε, το βρήκαμε στο κέντρο της πόλης, ενώ την αλλαγή του ελαστικού ανέλαβε ο Henry, ο μεσήλικας μηχανικός και ιδιοκτήτης του καταστήματος. Εκτός από τις πολύτιμες τεχνικές του υπηρεσίες, ο αρκετά λαλίστατος και εγκάρδιος Henry προσφέρθηκε επίσης να μας δώσει το στίγμα της διαδρομής που θα ακολουθούσαμε στη συνέχεια του ταξιδιού μας προς τα δυτικά της Αυστραλίας:«...με το αυτοκίνητο, η διαδρομή ως το Perth είναι περίπου δυόμιση μέρες ταξίδι. Δεν μπορώ να πω πάντως ότι σας ζηλεύω, αφού αυτή η διαδρομή είναι ό,τι πιο βαρετό μπορεί να βιώσει κάποιος οδηγώντας στους δρόμους της Αυστραλίας. Ειδικότερα το κομμάτι του Eyre Hwy που διασχίζει την άνυνδρη έκταση Nullarbor Plan, είναι σκέτη αυτοκτονία. Για 1.300 χλμ, από την παράκτια πόλη Ceduna ως την κωμόπολη Norseman, απλώνεται η Nullarbor Plan, στην οποία υπάρχουν μόνο κοντόσωμοι θάμνοι και περίπου έντεκα διάσπαρτα roadhouses...Πιστέψτε με, η μοναξιά και η μονοτονία της Nullarbor Plan δεν αντέχονται…Ευτυχώς που δεν είναι καλοκαίρι, ειδάλλως θα γνωρίζατε το αληθινό, καυτό πρόσωπο της Nullarbor Plan, με θερμοκρασίες από 45-50 C…Καλό σας ταξίδι»

Στα χνάρια του Edward John Eyre

Καθώς οι πρώτες δειλές ακτίνες του ήλιου προσπαθούσαν να μας χαϊδέψουν στοργικά, η προέλασή μας προς τα δυτικά της αυστραλιανής ηπείρου είχε ήδη ξεκινήσει. Ο Eyre Hwy, η κύρια οδική αρτηρία που συνδέει τη Δυτική με την Ανατολική Αυστραλία, φιλοξενούσε τους τροχούς της μοτοσυκλέτας, ενώ το ψαρολίμανο Ceduna, 460 χλμ. δυτικά της Port Augusta, περίμενε να μας κοιμίσει εκείνο το βράδυ.

Βαδίζαμε πάνω στα χνάρια του Edward John Eyre, ενός άλλου πρωτοπόρου εξερευνητή της αυστραλιανής ηπείρου. Το 1841, ο τολμηρός Άγγλος εξερευνητής είχε καταφέρει (μετά από πέντε μήνες ταξιδιού) να ενώσει οδικά την Ανατολική με τη Δυτική Αυστραλία, ολοκληρώνοντας επιτυχώς ένα ριψοκίνδυνο εγχείρημα 2.400 χλμ. Την αποστολή του Eyre ακολούθησε η τηλεγραφική ένωση της Adelaide με το Perth, ενώ η κατασκευή του Eyre Hwy, που χαράχτηκε βάσει της πρωτότυπης διαδρομής του εξερευνητή, ξεκίνησε στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και ασφαλτοστρώθηκε τμηματικά από το 1969 έως το 1976.    
Στη γλώσσα των Αβοριγίνων η παραλιακή Ceduna σημαίνει «τόπος ξεκούρασης». Για τους ταξιδιώτες που έρχονται από τα ανατολικά της χώρας, όπως εμείς, η Ceduna αποτελεί την άτυπη πύλη εισόδου στον επίπεδο κόσμο της Nullarbor Plan. Και πραγματικά, για τις δύο επόμενες ημέρες, πλέαμε ολομόναχοι μέσα στην απεραντοσύνη της Nullarbor Plan, δέσμιοι ενός μονότονα επίπεδου τοπίου.

Κανένα δέντρο!

Παράλληλα, η χλωρίδα που υπήρχε δικαιολογούσε απόλυτα την ονομασία της περιοχής (nulla arbor σημαίνει στα λατινικά «κανένα δέντρο», ονομασία που δόθηκε από τον εξερευνητή Alfred Delisser). Όχι δέντρο δεν υπήρχε, αλλά ούτε …ραδίκι! Όσο αναφορά την υπόθεση του δρόμου, όλοι σχεδόν οι οδηγοί των road trains και των υπολοίπων λιγοστών οχημάτων που συναντούσαμε μάς χαιρετούσαν κορνάροντας ρυθμικά, ενώ τα ρουλεμάν στο τιμόνι της μοτοσυκλέτας είχαν πια ξεχάσει τον λόγο της ύπαρξής τους! Τρομολαγνική εμπειρία αποτέλεσε σίγουρα η διάσχιση της μεγαλύτερης ασφαλτοστρωμένης ευθείας της αυστραλιανής ηπείρου, ένα κομμάτι 146,6 χλμ. που υπήρχε στη διαδρομή Caiguna–Balladonia!

Penong, Nundroo, Yalata, Nullarbor, WA\SA Border Village, Eucla, Mundrabilla, Madura, Cocklebiddy, Caiguna και Balladonia. Έντεκα τοπωνύμια του χάρτη που βρίσκονταν μέσα στο απόλυτο τίποτα της εφιαλτικής Nullarbor Plan, σκορπισμένα σε μια έκταση 1.300 χλμ. Έντεκα οάσεις ζωής που αντιστοιχούσαν –με εξαίρεση τον μικρό οικισμό Penong– σε roadhouses και τα οποία παρουσίαζαν μια σχεδόν πανομοιότυπη εικόνα, με εστιατόριο, αντλίες καυσίμων και μερικά δωμάτια για διανυκτέρευση. Η μεγαλύτερη ικανοποίηση της Όλγας; Με την άφιξή μας σ’ ένα από τα roadhouses της διαδρομής να σβήνει από τον χάρτη το προηγούμενο.

Η περιοχή της Nullarbor Plan, που καταλαμβάνει μια έκταση 250.000 τετρ. χλμ., είχε να παρουσιάσει τα δικά της ιστορικά αξιοθέατα. Στην Eucla, το σημείο όπου το 1877 συνδέθηκε τηλεγραφικά η Ανατολική με την Δυτική Αυστραλία, αντικρίσαμε τη σχετική αναμνηστική στήλη που μνημόνευε το συγκεκριμένο γεγονός. Στο ίδιο σημείο δέσποζε η επιτύμβια στήλη John Eyre Memorial, που ήταν αφιερωμένη στον πρωτοπόρο εξερευνητή της Νότιας Αυστραλίας και στους συντρόφους του (Baxton, Wylie, Yarry). Επίσης, στην περιοχή της Mundrabilla, 62 χλμ. δυτικά της Eucla, επισκεφτήκαμε το σημείο όπου το 1996 κατέπεσε ένας τεράστιος μετεωρίτης βάρους δέκα τόνων και είχε δημιουργήσει έναν τεράστιο κρατήρα.                

Το χρυσό όνειρο

Με την άφιξή μας στην κωμόπολη Norseman αφήσαμε και τυπικά πίσω μας την τρομερή Nullarbor Plan. Τα δύσκολα είχαν πια περάσει. Υπολείπονταν περί τα 600 χλμ. για να προσεγγίσουμε το Perth, την πρωτεύουσα της Δυτικής Αυστραλίας και όλα φαίνονταν πλέον αρκετά πιο εύκολα και ξεκούραστα.
Στο Norseman, την «Ανατολική πύλη για τη δυτική πολιτεία» όπως ονομάζεται (Eastern gate to the western state), μείναμε δύο ημέρες. Όχι για να ξεκουραστούμε, αλλά επειδή ένα καταραμένο σύννεφο είχε εγκατασταθεί για τα καλά πάνω από την ευρύτερη περιοχή, με αποτέλεσμα να βρέχει συνέχεια και ανελέητα. Κρύο, βροχή και σκοτεινιά. Ήταν η πρώτη φορά που συναντούσαμε καθ’ οδόν τόσο άσχημες καιρικές συνθήκες και οπωσδήποτε μας κακοφάνηκε πολύ!

Οι σιδερένιες κορμοστασιές των πύργων εξόρυξης χρυσού που αντικρίζαμε στο βάθος του ορίζοντα σηματοδοτούσαν την απογευματινή μας άφιξη στην πόλη Kalgoorlie, την «Βασίλισσα πόλη του Χρυσού Μιλίου», 210 χλμ. βόρεια της Norseman. Η πόλη Kalgoorlie οφείλει την ύπαρξή της στην ανακάλυψη πλούσιων κοιτασμάτων χρυσού στην ευρύτερη περιοχή της το 1893. Μέσα στα επόμενα χρόνια, μέχρι το 1900, είχαν φτάσει εδώ περισσότεροι από 15.000 χρυσοθήρες και τυχοδιώκτες, κυριευμένοι από τον πυρετό του χρυσού. Η τύχη πάντως τους ευνόησε, αφού σκάβοντας παθιασμένα τα σωθικά της γης ανακάλυψαν σταδιακά το πλουσιότερο τετραγωνικό μίλι χρυσοφόρας έκτασης στον κόσμο, το επονομαζόμενο Golden Mile!

Στο Perth

Το Perth, που προσφέρει σήμερα στέγη σε περίπου 1.300.000 κατοίκους, ιδρύθηκε το 1829 αρχικά ως μια αποικία καταδίκων με την παρακείμενη στρατιωτική βάση. Στα επόμενα χρόνια, όμως, τα στενά όρια της βάσης σταδιακά επεκτάθηκαν παίρνοντας τη μορφή μιας αστικής πολιτείας, η οποία απλώθηκε στις όχθες του ποταμού Swan, κοντά στις εκβολές του στον Ινδικό Ωκεανό. Σημαντική ώθηση στην οικονομική και πληθυσμιακή ανάπτυξη της πόλης έδωσε η κατασκευή της διηπειρωτικής σιδηροδρομικής γραμμής Adelaide–Perth στα τέλη του 19ου αιώνα, καθώς και η ανακάλυψη κοιτασμάτων χρυσού στα εδάφη της πολιτείας.

Γνωριμία με τον πολιτιστικό πολυχώρο Perth Cultural Center, επίσκεψη στον Swan Bell Tower με την υπέροχη πανοραμική θέα, μετάβαση στο παραθαλάσσιο προάστιο Fremantle και χαλαρωτικοί περίπατοι στα καταπράσινα όρια του King Park αποτέλεσαν τις προτεραιότητές μας στη γνωριμία μας με την κοσμοπολίτικη πρωτεύουσα της Δυτικής Αυστραλίας.

Περπατώντας χαλαρά εκείνο το βράδυ στο λιμάνι του Perth γευόμασταν την ωκεάνια αλμύρα του Ινδικού. Συντροφιά μας, ο έναστρος ουρανός του νοτίου ημισφαιρίου, πλημμυρισμένος από μικρούς φωτεινούς φάρους που έστελναν το δικό τους μήνυμα από μέρη μακρινά. Ήμασταν πλέον στην άλλη άκρη της Αυστραλίας, 4.850 χλμ. μακριά από το Σίδνεϋ. Εκεί όπου έπρεπε φυσικά να επιστρέψουμε και πάλι! Το ταξίδι μας στους αντίποδες της γης δεν είχε ακόμα τελειώσει αλλά  οι κόκκοι άμμου στην κλεψύδρα του χρόνου είχαν αρχίσει δυστυχώς να λιγοστεύουν δραματικά. Την επομένη, θα ξεκινούσε η επιστροφή μας προς το Σίδνεϋ.

Δραπέτες στην Outback

Κάτι όμως μας βασάνιζε. Πιάσαμε τον εαυτό μας να αρνείται επίμονα να συμφιλιωθεί με την αστική πραγματικότητα του Perth. Εγκλωβισμένοι στους κλειστούς ορίζοντες της μεγαλούπολης, αισθανόμασταν επιτακτική την ανάγκη να δραπετεύσουμε και πάλι στους ερημικούς δρόμους της Outback. Μας έλειπε η ελευθερία της ερήμου, το ταξίδι της ματιάς στο βάθος του επίπεδου ορίζοντα, η ενδοσκόπηση και η συνομιλία με τον εαυτό μας. Η καρδιά μας ζητούσε επίμονα να την ζεστάνουμε με τα σαγηνευτικά χρώματα και τις παραστάσεις της Outback. Αυτή την Αυστραλία είχαμε γνωρίσει, αυτήν είχαμε ερωτευτεί, αυτή μας έλειπε!

Και ξαφνικά, το απροσδόκητο πισωγύρισμα της μνήμης στα εδάφη της Outback διέκοψε ο μελωδικός ήχος του κινητού τηλεφώνου. Ήταν η θεία Άννα από το Σίδνεϋ: «Καλά είμαστε θεία…Πότε θα γυρίσουμε στο Σίδνεϋ; Μάλλον σε δύο βδομάδες…Έχουμε να διασχίσουμε ξανά την Nullarbor Plan, να πάμε στην Adelaide και στην Melbourne…Ναι ξέρω, να περάσω και από τον Great Ocean Road, στα νότια της Adelaide…Τι μας έχει λείψει πιο πολύ; Αχ ρε θεία, θα ήθελα όταν φτάσουμε εκεί  να έχεις ετοιμάσει ένα ταψί σπανακόπιτα με μπόλικη φέτα, ελληνική…»
 
Τέλος

Φωτογραφίες

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•