Μια στενή ασφάλτινη λωρίδα 580 χιλιομέτρων αποτέλεσε τον οδικό ομφάλιο λώρο ανάμεσα στο φαράγγι Dades και την πόλη Fez, ενώ η οροσειρά του Άτλαντα πρόσφερε και πάλι το τραχύ, γήινο κορμί της προκειμένου να διευκολυνθεί η μετάβασή μου στη Fez.
Η φημισμένη οροσειρά της Βόρειας Αφρικής διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του τοπικού οικοσυστήματος, αλλά και των ανθρωπομορφολογικών ιδιαιτεροτήτων που χαρακτηρίζουν το ντόπιο πληθυσμό. Η οροσειρά του Άτλαντα αποτελεί τη γεωμορφολογική ραχοκοκαλιά της χώρας συνιστώντας τα φυσικά σύνορα που χωρίζουν τον παραθαλάσσιο βορρά από το σαχαρινό νότο, διαχωρίζοντας ταυτόχρονα τους αραβοπρεπείς πληθυσμούς των μεγάλων αστικών κέντρων από τους αντίστοιχους βερβερίνικους της ερήμου.
Φτάνοντας καταμεσήμερο στην Fez, ο υδράργυρος άγγιζε τους 41 βαθμούς C και η Daytona Rockstar 500 «καμάρωνε» παράλληλα για τα 8.000 χλμ. που είχε διανύσει από την αρχή του ταξιδιού. Δίχως το παραμικρό πρόβλημα και χωρίς να έχει παρουσιάσει κανένα σημείο κόπωσης, η μαύρη μοτοσυκλέτα συνέχιζε ακάθεκτη (και κάτω από ομολογουμένως δύσκολες καιρικές συνθήκες) την οδική της αποστολή – να με οδηγήσει και πάλι πίσω στην Αθήνα!
Μεσαιωνική Μεντίνα
Η Fez, που κατέχει τον τίτλο της πολιτισμικής πρωτεύουσας του Μαρόκου, με φιλοξένησε σ’ ένα ατμοσφαιρικό ξενώνα στην καρδιά της παλαιάς πόλης (μεντίνα), ενώ με 3 ευρώ την ημέρα η μοτοσυκλέτα ξεκουράστηκε σ’ ένα υπαίθριο πάρκινγκ, στην είσοδο της μεντίνα. Περιφερόμενος –δίχως προορισμός και χάρτη– ανάμεσα σ’ ένα αστείρευτο ανθρώπινο ποτάμι που ξεχυνόταν από παντού, η χαοτική μεντίνα μού αποκάλυψε μια γραφικότατη μεσαιωνική πόλη, της οποίας η πολεοδομική και αρχιτεκτονική προσωπικότητα ελάχιστα είχαν αλλοιωθεί από τον αδηφάγο χρόνο.
Στενά ανήλια σοκάκια, πλακόστρωτα ανηφορικά πεζοδρόμια, αδιέξοδα περάσματα, πολύβουα παζάρια και κατοικίες που ακουμπούσαν η μία πάνω στην άλλη, συνιστούσαν τον τεράστιο οικιστικό λαβύρινθο της μεντίνα, η οποία ήταν περιτριγυρισμένη ασφυκτικά με τείχη γερασμένα και μαυρισμένα από το πέρασμα του χρόνου. Η ατμοσφαιρική Fez μού χάρισε αναμφίβολα μια μόλις από τις χίλιες νύχτες του αραβικού παραμυθιού.
Φοίνικες, Καρχηδόνιοι, Έλληνες, Ρωμαίοι και Βάνδαλοι, δεδομένου της σπουδαιότατης γεωπολιτικής σημασίας της περιοχής, αποτέλεσαν τους λαούς που κατά καιρούς αποίκησαν και επέβαλαν –άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο– τη δική τους πολιτισμική σφραγίδα στην ευρύτερη περιοχή του σημερινού Μαρόκου, έως ότου η άφιξη των Αράβων τον 7ο μ. Χ αιώνα ανέτρεψε την ιστορικό-πολιτισμική ροή του τόπου.
Η αναζήτηση αρχαιολογικών μαρτυριών της προ-αραβικής περιόδου, με οδήγησε κατόπιν στην κοντινή αρχαία ρωμαϊκή πόλη Volubilis (80 χλμ. βόρεια της Fez). Τεράστια μνημειακά οικοδομήματα (η Αψίδα του Θριάμβου, η Βασιλική, το Κυβερνείο) πλαισιωμένα από πάμπολλες μισοκατεστραμμένες κατοικίες, συνιστούσαν τον πολεοδομικό ιστό της αρχαίας πόλης, που πραγματικά με εντυπωσίασε. Η Volubilis φημίζεται παράλληλα για τα άριστα σωσμένα μωσαϊκά της, τα οποία κοσμούσαν τα δάπεδα πολλών κατοικιών της. Με θέματα παρμένα κατά το πλείστον από την ελληνική μυθολογία, τα μωσαϊκά του αρχαιολογικού χώρου της Volubilis αντιπροσωπεύουν τα τελειότερα ίσως δείγματα της ιδιόμορφης αυτής αρχιτεκτονικής τεχνοτροπίας επί αφρικανικού εδάφους.
Γαλάζιο όνειρο
Λίγο πριν το φινάλε της δίτροχης εξερεύνησης του βορειοανατολικού Μαρόκου και την άφιξη στο λιμάνι της Tanger, η Daytona Rockstar 500 έκανε μια τελευταία στάση εξερεύνησης στην γαλάζια πολιτεία Chefchaouen (110 χλμ. νότια της Tanger). Κτισμένη στην αγκαλιά μιας οικείας μεσογειακής χλωρίδας, η Chefchaouen «καμαρώνει» για την παλαιά πόλη της, που θεωρείται από τις ομορφότερες του Μαρόκου και προσελκύει πλήθος επισκεπτών αποκλειστικά και μόνο από το ιδιαίτερο χρώμα της.
Περπατώντας αργόσυρτα στα όρια της παλαιάς πόλης της Chefchaouen, πλακόστρωτα ανηφορικά πεζοδρόμια, στενά σοκάκια, παραδοσιακές κατοικίες, μάντρες και μικρομάγαζα, όλα ήταν βαμμένα στο χρώμα του μεσογειακού ουρανού. Εδώ στην Chefchaouen αφέθηκα εκστασιασμένος σ’ ένα ονειρικό ταξίδι αισθήσεων, “βαμμένο” σε όλες τις αποχρώσεις του γαλάζιου…