Από τις 17 ως τις 21 Ιουνίου διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες το συνέδριο EU Sustainable Energy Week 2019, με την παρουσία της FEMA (Federation of Eurppean Motorcycle Associations, ή Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Μοτοσυκλετιστικών Ενώσεων). Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του συνεδρίου, ο πρόεδρος της FEMA, Dolf Willingers, ανέλυσε τι προβλέπεται για το μέλλον της μοτοσυκλέτας στην ήπειρό μας.
Όλοι πλέον γνωρίζουμε πως είναι ειλημμένη απόφαση η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση και ο λόγος είναι απλός: από τις συνολικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα – δηλαδή του κύριου αέριου που ενοχοποιείται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου – στην Ε.Ε. περίπου το 21% προέρχεται από τις οδικές μεταφορές.
Η αμετάκλητη απόφαση της Ε.Ε. είναι πως ως το 2050 πρέπει να έχουμε μεταφορές που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον (climate neutral transrpot). Με δεδομένο πως τα αυτοκίνητα στην Ε.Ε. έχουν μέσο χρόνο ζωής μια 20ετία, αυτό σημαίνει πως για να επιτευχθεί ο στόχος θα πρέπει να έχουν σταματήσει οι πωλήσεις κινητήρων εσωτερικής καύσης ως το 2030. Και ξαφνικά, ο στόχος που μας φαινόταν πολύ μακρινός (2050), ήρθε πολύ πιο κοντά (2030).
Ήδη αρκετές χώρες, τόσο στην Ε.Ε. όσο και εκτός αυτής, έχουν δεσμευτεί πως θα απαγορεύσουν τις πωλήσεις νέων οχημάτων που καίνε ορυκτά καύσιμα. Γερμανία, Δανία, Ινδία, Ιρλανδία, Ισραήλ, Ολλανδία και Σουηδία έχουν καθορίσει το 2030 ως το όριο αυτό. Η Αγγλία και η Κίνα θα ακολουθήσουν από το 2040. Η Νορβηγία έχει θέσει το δικό της ορόσημο στο πολύ πιο κοντινό 2025.
Αυτά ωστόσο ισχύουν τα αυτοκίνητα, ενώ περί δικύκλων μόνο η Ολλανδία έχει αναφερθεί ξεχωριστά, συμπεριλαμβάνοντάς τα στο δικό της πλαίσιο για το 2030. Ωστόσο η FEMA αναρωτιέται εύλογα, υπάρχει κανείς που να πιστεύει πως θα υπάρξουν χώρες που θα εξαιρέσουν τα δίκυκλα από τον ευρύτερο κανόνα τους για αυστηρά ηλεκτροκίνητες μεταφορές; Μάλλον όχι είναι η απάντηση. Απλά το αυτοκίνητο βρίσκεται σε όλες τις επικεφαλίδες διότι απλούστατα αναλογεί σε μια αγορά πολλαπλάσια σε μέγεθος από αυτή της μοτοσυκλέτας. Επισήμως ωστόσο οι αναφορές δεν εστιάζουν ειδικά σε αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες ή λεωφορεία, αλλά σε "οχήματα". Κάτι που τα συμπεριλαμβάνει όλα.
Ένα ερώτημα έχει να κάνει με το είδος των νέων τεχνολογιών που θα μπουν στο παιχνίδι. Η Ε.Ε. έχει αφήσει ανοικτά όλα τα παράθυρα, μπαταρίες, υδρογόνο, υβριδικά. Ωστόσο όλα αυτά πρέπει να φιλτραριστούν μέσα από την πολιτική πραγματικότητα.
Η μπαταρίες αποτελούν μια λύση που ήδη βρίσκεται στην αγορά, με τα θετικά και τα αρνητικά τους. Από την άλλη, η λύση των κυψελών (fuel cells) υδρογόνου προϋποθέτει την παραγωγή υδρογόνου είτε μέσω φυσικού αερίου ή της ενεργοβόρας διαδικασίας της ηλεκτρόλυσης. Το φυσικό αέριο έχει ένα σημαντικό πρόβλημα: εισάγεται είτε από τη Ρωσία μέσω αγωγών, ή με πλοία από τις ΗΠΑ σε υγροποιημένη μορφή.
Αμφότερες λύσεις δεν είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτες στην Ε.Ε., που προτιμά μεταφορές ανεξάρτητες γεωπολιτικών παιχνιδιών, κάτι που μόνο οι μπαταρίες μπορούν να προσφέρουν σήμερα. Δοθέντος ότι οι ενεργειακές ανάγκες της μετακίνησης αντιστοιχούν στο ένα τρίτο της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ε.Ε., το θέμα είναι κάθε άλλο παρά δευτερεύον ή ασήμαντο.
Το οποίο γεγονός μας φέρνει στο τρίτο ζητούμενο που ανέδειξε το συνέδριο των Βρυξελλών: Από πού θα προέλθει όλη η επιπλέον ενέργεια που θα απαιτηθεί όταν όλος ο στόλος οχημάτων θα μετατραπεί σε ηλεκτρικό;
Εδώ απάντηση δεν έχει δοθεί ακόμη. Στην Ευρώπη υπάρχει ένα σαφές κίνημα κατά της πυρηνικής ενέργειας – της κύριας ηλεκτροπαραγωγικής βιομηχανίας για τις μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες – αλλά οι εναλλακτικές που βρίσκονται τώρα σε ισχύ μεταφράζονται σε πολύ ρυπογόνες πηγές, όπως ο “δικός μας’ λιγνίτης.
Οι ειδικοί απλά βασίστηκαν στην ελπίδα τους πως αυτά τα προβλήματα θα λυθούν στην πορεία. Πώς; Ελπίζουν πως η τεχνολογία θα προχωρήσει μαζί με την είσοδο των ηλεκτρικών οχημάτων στη ζωή μας. Αφενός με τη δημιουργία νέων, τεχνολογικά προχωρημένων μπαταριών, που σήμερα βρίσκονται ακόμη σε πειραματικό στάδιο, την ανάπτυξη δικτύων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αέρας, παλίρροιες, υδροηλεκτρικά κ.ο.κ.), αλλά και την επανοργάνωση των ηλεκτρικών δικτύων σε “έξυπνα δίκτυα” που θα προσαρμόζονται στις κατά τόπους ανάγκες ηλεκτροδότησης.
Κοινώς, η απάντηση των ειδικών για το πού θα βρεθεί τόση επιπλέον ηλεκτρική ενέργεια είναι κάτι σαν τη γνωστή Ελληνική υπεκφυγή “έχει ο θεός” που λύνει κάθε πρόβλημα (μέχρι να εμφανιστεί στην πόρτα μας)…
Η ουσία που πρέπει να κρατήσουμε εμείς είναι ότι από το 2030 οι μοτοσυκλέτες με κινητήρες εσωτερικής καύσης θα αρχίσουν να εξαφανίζονται. Η Ε.Ε. έχει ήδη επιλέξει να κινηθεί προς τα λεγόμενα Battery Electric Vehicles, δηλαδή αμιγώς ηλεκτρικά με μπαταρίες. Οι επιλογές για αλλού τύπου οχημάτων είναι ανοικτή, αλλά αν δεν υπάρχουν επαρκή δίκτυα τροφοδοσίας με τα εναλλακτικά καύσιμα, λ.χ. υδρογόνο, τότε δε μπορούν να θεωρηθούν ευρείας κλίμακας λύσεις. Όσον αφορά στην Ελλάδα, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει μοτοσυκλέτα που να κατασκευάζεται εδώ και όλες εισάγονται από άλλες αγορές, ό,τι κι αν αποφασίσουμε για τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση είναι μάλλον αδιάφορο. Θα ακολουθήσουμε τις διεθνείς εξελίξεις θέλοντας και μη, εκτός αν νομίζει κανείς πως η όποια εταιρεία θα εισάγει μοντέλα στην Ευρώπη μόνο για αγορές σαν της Ελλάδας.
