Η μπαταρία κατέχει ρόλο ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία της μοτοσυκλέτας καθώς οι κατασκευαστές φορτώνουν κάθε χρόνο με νέα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά συστήματα, αποβάλλοντας σταδιακά παραδοσιακές μηχανικές διατάξεις που για πολλά χρόνια αρκούσαν για να κάνουν τη δουλειά.
Οι μανιβέλες έγιναν μίζες και τα καρμπυρατέρ ηλεκτρονικοί ψεκασμοί, οι πλατίνες έδωσαν τη θέση τους στις ηλεκτρονικές αναφλέξεις, οι αναρτήσεις αποκτούν πλέον ηλεκτρικούς μηχανισμούς που αλλάζουν ρυθμίσεις σε πραγματικό χρόνο, τα φρένα υποστηρίζονται από ABS με τον δικό του προσωπικό υπολογιστή, οι ζελατίνες ανεβοκατεβαίνουν με ηλεκτρικά μοτέρ, γκριπ και σέλες ζεσταίνονται με ηλεκτρικές αντιστάσεις και βέβαια όλα αυτά χρειάζονται ηλεκτρικό ρεύμα για να δουλέψουν.
Ο μύθος
Για πολύ κόσμο η μπαταρία είναι ένα εξάρτημα που απλά το συνδέεις όταν είναι καινούργιο και το πετάς όταν αρχίσει να αδειάζει, ωστόσο, όπως πολλά άλλα στη μοτοσυκλέτα μας, με την κατάλληλη συντήρηση και προσοχή μπορεί να επιμηκυνθεί κατά πολύ η διάρκεια ζωής της.
Όπως έχουν δείξει έρευνες της σουηδικής CTEK, μιας εκ των κορυφαίων κατασκευαστών φορτιστών μπαταριών, στην πλειοψηφία των οχημάτων ιδιωτικής χρήσης η φόρτιση από τη γεννήτρια του κινητήρα εν λειτουργία δεν επαρκεί για να επαναφέρει τη στάθμη της σε επιθυμητά επίπεδα.
Με άλλα λόγια, στις σύντομες οδικές διαδρομές καταναλώνεται περισσότερη ενέργεια από τη μπαταρία απ' όση ξαναπαίρνει από το κύκλωμα φόρτισης με αποτέλεσμα σπάνια να επαναφορτίζεται πάνω από το 80% της χωρητικότητάς της.
Ενεργειακά βαριές διαδικασίες, όπως η εκκίνηση του κινητήρα με τη μίζα που μπορεί να χρειαστεί αρκετές φορές στη διάρκεια μιας σχετικά μικρής καθημερινής διαδρομής, αυξάνουν δραστικά τις απαιτήσεις από τη μπαταρία συγκριτικά με τις δυνατότητα επαναφόρτισής της από τον κινητήρα.
Οι ανελαστικοί εχθροί
Είναι λίγο-πολύ γνωστό πως οι ακραίες θερμοκρασίες, υψηλές και χαμηλές, αποτελούν τον βασικότερο εχθρό της μπαταρίας, δημιουργώντας μια σειρά από προβλήματα που στο τέλος καταφέρνουν να μειώσουν τον χρόνο ζωής της.
Ειδικά στην Ελλάδα των θερμών καλοκαιριών, για κάποιον που κινείται καθημερινά στην κίνηση η έκθεση της μπαταρίας σε υψηλές θερμοκρασίες είναι αναπόφευκτη, όπως ακριβώς είναι και το έντονο κρύο που κάνει τη μπαταρία να ζορίζεται περισσότερο να δώσει τα πολλά Αμπέρ που χρειάζεται η μίζα για να γυρίσει τον στρόφαλο.
Τώρα που μόλις βγήκαμε από μια παρατεταμένη ζεστή περίοδο στην Ελλάδα, η έντονη θερμότητα που δέχτηκε επί μήνες ενδεχομένως να έχει προκαλέσει κάποια προβλήματα στη μπαταρία, όπως:
Θειίκωση: Όταν η μπαταρία αποφορτίζεται, το διάλυμα ηλεκτρολύτη αρχίζει να διασπάται και να μετατρέπεται σε κρυστάλλους θειικού μολύβδου που επικαλύπτουν τις πλάκες της, μειώνοντας την ικανότητά της να δέχεται και να διατηρεί φορτίο. Η παραπάνω φωτογραφία απεικονίζει ακριβώς αυτό το φαινόμενο, με το κρυσταλλικό άλας να δημιουργείται και εξωτερικά, στους πόλους της μπαταρίας.
Υπερθέρμανση: Απώλεια υγρών λόγω υπερθέρμανσης ή «βρασμού» και το στέγνωμα των κελιών απειλεί ευθέως τη μπαταρία.
Μια αποδυναμωμένη μπαταρία μπορεί να έχει ακόμη αρκετή ενέργεια να θέσει σε λειτουργία τον κινητήρα όσο η θερμοκρασία περιβάλλοντος διατηρείται σε φθινοπωρινά επίπεδα, μα στα πρώτα παγωμένα πρωινά είναι πολύ πιθανό να έχει πέσει αρκετά ώστε να αδυνατεί να εκκινήσει τη μοτοσυκλέτα και να μας αφήσει στα κρύα του λουτρού.
Η λύση
Επειδή δε μπορούμε να αλλάξουμε τον καιρό για να ταιριάξει στα γούστα μας, το σημαντικότερο εφόδιο που έχουμε στη διάθεσή μας για να διατηρήσουμε τη μπαταρία σε καλή κατάσταση είναι ένας έξυπνος φορτιστής.
Σύμφωνα με τη CTEK αρκεί να φορτίζουμε τη μπαταρία μας τακτικά, τουλάχιστον μια φορά τον μήνα, ακόμη και αν πρόκειται για τη μοτοσυκλέτα που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Διατηρώντας τη φρέσκια και επαρκώς φορτισμένη μπορούμε να διευρύνουμε τη διάρκεια ζωής της σημαντικά, έως και στο διπλάσιο, με το ανάλογο οικονομικό όφελος.
Αν πρόκειται να παρκάρουμε την καλή μας για παρατεταμένο διάστημα, η σύνδεση της μπαταρίας με έναν φορτιστή που να διαθέτει ικανότητα συντήρησης θα τη διατηρήσει φρέσκια ως τη στιγμή που θα την ξαναχρειαστούμε.
Η αποσύνδεση των πόλων της δεν επαρκεί πάντα, καθώς μια φορτισμένη μπαταρία που απλά κάθεται στο ράφι χάνει ενέργεια με μικρό, πλην σταθερό ρυθμό κάθε μέρα με αποτέλεσμα να μην είναι απαραιτήτως ετοιμοπόλεμη όταν θα την ξαναχρειαστούμε, ενώ η επί μακρόν παραμονή της σε χαμηλή στάθμη φόρτισης ενδέχεται να μειώσει την ενεργή χωρητικότητά της.
Η λύση είναι ένας έξυπνος φορτιστής όπως ο CTEK CT5 Powersport, ο οποίος μπορεί να φροντίσει πολύπλευρα τη μπαταρία. Συμβατός με τους περισσότερους τύπους μπαταριών, όπως οξέων μολύβδου ή ιόντων λιθίου, μπορεί να λειτουργήσει και ως φορτιστής και ως συντηρητής.
Στη διαδικασία της φόρτισης ξεκινά πρώτα μια φάση αποθείωσης, με την οποία καθαρίζει τις πλάκες από τους κρυστάλλους θειικού μολύβδου που ενδεχομένως να έχουν επικαθήσει εκεί επαναφέροντας τη χωρητικότητα της μπαταρίας στο αρχικό της επίπεδο.
Ο έξυπνος φορτιστής τσεκάρει τη μπαταρία για να διαπιστώσει αν φορτίζει και, εφόσον δε διαγνωστεί βλάβη, αρχίζει η φόρτιση στον μέγιστο ρυθμό ως το 80% και μετά με λίγο χαμηλότερη ένταση ρεύματος ως και το 100%.
Ως συντηρητής της μπαταρίας, όσο είναι συνδεδεμένος με αυτήν ελέγχει τη στάθμη φόρτισης και επεμβαίνει μόνο όποτε χρειάζεται ώστε να διατηρείται διαρκώς μεταξύ 95% και 100%, ενώ εφοδιάζεται με ασφαλιστικές δικλείδες που καλύπτουν κάθε ενδεχόμενο, όπως την υπερθέρμανση ή την υπερφόρτιση της μπαταρίας.
Επίσης, έξυπνοι φορτιστές έχουν την ικανότητα να αναστήσουν άδειες μπαταρίες με τη λειτουργία Recond, εφόσον το διαγνωστικό κύκλωμα διαπιστώσει πως σώζονται βέβαια.
Tips
Επιλέγουμε φορτιστή κατάλληλο για τον τύπο μπαταρίας που έχουμε, δηλαδή αν είναι οξέων μολύβδου, AGM, ιόντων λιθίου, gel κ.ο.κ. Κάθε είδος μπαταρίας απαιτεί συμβατό φορτιστή, ή εναλλακτικά έναν έξυπνο φορτιστή, όπως ο CT5 Powersport, που να διαθέτει πολλαπλές φάσεις λειτουργίας για διαφορετικού τύπου μπαταρίες.
Φροντίζουμε να επιλέξουμε φορτιστή κατάλληλης ισχύος για τη μπαταρία μας. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να είναι συμβατός με τη χωρητικότητα της μπαταρίας και να παρέχει τα Αμπέρ (ένταση ηλεκτρικού ρεύματος) που απαιτούνται για την ιδανική της φόρτιση. Ένας φορτιστής πολύ αδύναμος ή υπερβολικά ισχυρός δε θα κάνει σωστά τη δουλειά και ενδέχεται να προκαλέσει βλάβη στη μπαταρία.
Η πρόληψη είναι σαφώς προτιμότερη από την επίλυση προβλημάτων, γι' αυτό φορτίζουμε τη μπαταρία σε τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να τη διατηρούμε πάντα γεμάτη. Επιπλέον, χάρη στα διαγνωστικά του φορτιστή θα διαπιστώσουμε έγκαιρα πότε η μπαταρία φτάνει στο τέλος της ζωής της, αντί να το ανακαλύψουμε με τον άσχημο τρόπο, απροειδοποίητα και έχοντας μείνει στον δρόμο.
Με το μοναδικό σύστημα σύνδεσης CTEK Connect μπορούμε να εγκαταστήσουμε υποδοχές για τον φορτιστή μόνιμα στη μπαταρία της μοτοσυκλέτας ώστε η φόρτιση να γίνεται ακόμη πιο εύκολα και γρήγορα, χωρίς να χρειάζονται λυσίματα για να φτάσουμε στη μπαταρία.
Διατηρώντας τη μπαταρία μας πάντα φορτισμένη εξασφαλίζουμε οφέλη και στην τσέπη καθώς η διάρκεια ζωής της μπορεί έως και να διπλασιαστεί.
Η Γ.Δ. ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ Α.Β.Ε.Ε. είναι ο επίσημος αντιπρόσωπος της CTEK. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους φορτιστές CTEK επισκεφτείτε το www.roussakis.eu.