Του Δημήτρη Κατσούλα

"...Η Μάνη είναι μια μικρή Ελλάδα, άγνωστη για όλους μας, και είναι τόσο Ιδιότυπη, τόσο εντυπωσιακή και με τόσο έντονο τον ξεχωριστό της χαρακτήρα, που δε μοιάζει με κανέναν άλλον Ελληνικόν τόπο".

Στρατής Μυριβήλης

Αναμέτρηση Θεών

Γυμνά, σπαρμένα με πέτρες βουνά, μαστιγωμένα από την μανία των ανέμων, απρόσιτες ακτές που πάνω τους ξεσπά η αφρισμένη θάλασσα, γραφικές παραλίες με καταγάλανα νερά, πέτρινοι οικισμοί που αψηφούν το έλεος των καιρών… Αλλά και οι άνθρωποι, έχουν στο αίμα τους την περηφάνια και την αυθεντικότητα. Άνθρωποι μαχητές, που κουβαλούν μέσα τους το πάθος των Σπαρτιατών και μένουν ανυπόταχτοι σε κάθε είδους απειλή… Μοτοταξιδιώτη, καλωσόρισες στη Μάνη, σ’ έναν τόπο συναρπαστικό, που σε κρατά πάντα σε εγρήγορση, στο κάθε τετραγωνικό αυτής της γης που πατάς.
Παρασκευή απόγευμα, λίγο πριν δύσει ο ήλιος, η ιταλική μοτοσικλέτα περνούσε την είσοδο της πόλης του Γυθείου, της πανέμορφης και γραφικής λακωνικής πόλης που βρίσκεται χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες του όρους Ακούμαρος και βλέπει το είδωλό της στα καθάρια νερά του Λακωνικού Κόλπου. Μετά από ένα ξεκούραστο ταξίδι στην ανατομική σέλα της Aprilia Caponord, βάζαμε ρόδα στην «Γη Θεών», όπως ετυμολογικά ερμηνεύεται το Γύθειο – σύμφωνα με την μυθολογία, εδώ έλαβε χώρα η σύγκρουση του Απόλλωνα και του μυθικού Ηρακλή, μια αναμέτρηση Θεών που δεν ανέδειξε τελικά νικητή.

Μια σύντομη εξερεύνηση της πόλης ήταν στις άμεσες προτεραιότητες μας. Από το ήρεμο λιμάνι της πόλης, στενά ανηφορικά σοκάκια σκαρφάλωναν μέχρι τα τελευταία σπίτια της πόλης, πάμπολλα μικρά ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια περίμεναν για πελάτες, ενώ τα δεκάδες ουζερί και οι ταβέρνες κατά μήκος της προβλήτας ήταν πρόθυμες να μας φιλέψουν (σε τιμές φιλικές για την τσέπη μας) με τοπικά παραδοσιακά εδέσματα. Κόσμημα της παραθαλάσσιας λακωνικής πολίχνης αποτελεί το νησάκι Κρανάη, με σημείο αναφοράς τον πύργο Τζαννετάκη, που στεγάζει το Ιστορικό Εθνολογικό Μουσείο Μάνης. Στην λιλιπούτεια νησίδα κρύφτηκαν λίγο πριν αναχωρήσουν για την Τροία ο Πάρης και η Ωραία Ελένη.

 Πορεία για Βάθεια

Απολαμβάνοντας νόστιμους ψαρομεζέδες στην προκυμαία της πόλης, οι εικόνες που παρατηρούσαμε γύρω μας, παραδόξως, γαλήνευαν την ψυχή μας: Ψαράδες μπαινόβγαιναν στο λιμάνι με τις ψαρόβαρκές τους, κόσμος περίμενε υπομονετικά το βαπόρι για τα Κύθηρα, τουρίστες πόζαραν στον φακό αποθηκεύοντας ψηφιακές αναμνήσεις, παιδιά έπαιζαν ανέμελα το παιχνίδι τους, ντόπιες οικογένειες έκαναν το βραδινό τους περίπατο.
Μέσα σε πυκνά σκοτάδια, η ασημένια μοτοσυκλέτα μας οδήγησε στον οικισμό Μαυροβούνι, μόλις 3 χλμ. νότια του Γυθείου. Εδώ στήσαμε το «σπίτι» μας στο ανακαινισμένο κάμπινγκ «Gytheio Bay», το οποίο επισκεπτόμαστε ανελλιπώς από το 1991. Στήσιμο σκηνής, ζεστό ντους, δυο παγωμένες μπύρες Εrdinger και «φώλιασμα» στην ευρύχωρη σκηνή μας. Την επομένη, θα ξεκινούσε η περιήγησή μας στη Μέσα Μάνη.

Με αφετηρία λοιπόν το Μαυροβούνι ξεκίνησε η κάθοδος προς το νοτιότερο άκρο την Ηπειρωτικής Ευρώπης, στο ακρωτήριο Ταίναρο. Αφού ακολουθήσαμε την ανατολική διαδρομή και προσπεράσαμε τα χωριά Βαθύ, Σκουτάρι Κότρωνας, Φλομοχώρι, Έξω Νύμφιο, Κοκκάλα και Λάγια, φτάσαμε κάποια στιγμή στην διάσημη Βάθεια. Το τοπίο της φιδίσιας διαδρομής στην δυτική πλευρά του Λακωνικού κόλπου ήταν συναρπαστικό. Από την μια πλευρά του δρόμου απλωνόταν η απέραντη θάλασσα με τις καταγάλανες ακτές της και από την άλλη τα άγονα βουνά της Μάνης, οι ελαιώνες και τα γραφικά πέτρινα χωριά με τους επιβλητικούς πύργους τους.

Η Βάθεια είναι ο πιο εντυπωσιακός παραδοσιακός οικισμός της Μέσα Μάνης. Μνημείο λαϊκής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, απαρτίζεται από διώροφα και τριώροφα πυργόσπιτα κτισμένα το ένα πολύ κοντά στο άλλο, πράγμα που αποσκοπούσε στην δημιουργία ενός απόρθητου τείχους προστασίας από τους επίδοξους κατακτητές. Ο οικισμός δημιουργήθηκε τον 18ο αιώνα, αλλά εξαιτίας της μεγάλης αστυφιλίας που σημειώθηκε κατά την μεταπολεμική περίοδο, η Βάθεια σχεδόν ερήμωσε στις αρχές του 1980. Ευτυχώς, με την βοήθεια του ΕΟΤ ξεκίνησε η αναστήλωση των πύργων και η διάσωση των καλοδιατηρημένων κτιρίων, με αποτέλεσμα, η Βάθεια σήμερα να αποτελεί την πιο αντιπροσωπευτική καστροπολιτεία της Μέσα Μάνης, συνιστώντας έναν ακαταμάχητο πόλο έλξης τουριστών και περιηγητών.

 Αχτύπητο δίδυμο

Μετά από τα απαραίτητα φωτογραφικά «κλικ», συνεχίσαμε σε ρυθμούς ρελαντί νοτιότερα προς το Μαρμάρι και το Πόρτο Κάγιο, το αχτύπητο «δίδυμο» της Λακωνίας. Οι δύο γραφικοί οικισμοί με τις ομώνυμες παραλίες τους βρίσκονται απλωμένες στην ανατολική και την δυτική πλευρά της χερσονήσου, μαγνητίζοντας το βλέμμα του επισκέπτη.
Διακαείς πόθος μας ήταν όμως το τέλος της Μάνης, η άκρη της Ηπειρωτικής Ελλάδας, η εσχατιά της Ευρώπης: το ακρωτήριο Ταίναρο ή κάβος Ματαπάς, το πέρασμα στον Κάτω Κόσμο. Οι αρχαίοι πατέρες τοποθετούσαν στο Ακρωταίναρο τις πύλες του Άδη – από εδώ πέρασε ο μυθικός Ηρακλής για να αντιμετωπίσει τον Κέρβερο.

Με οδηγό λοιπόν την ελληνική μυθολογία, ξεκινήσαμε μια πορεία 45 λεπτών με προορισμό το τέλος της Λακωνικής γης. Το τοπίο άγριο και επιβλητικό, οι αισθήσεις χαλαρές, ενώ η θέα του απέραντου γαλάζιου μας ταξίδευε μακριά. Αφού θαυμάσαμε τα απομεινάρια από τα Ρωμαϊκά λουτρά και τον Ναό του Ασφάλειου Ποσειδώνα, κατάκοποι αλλά ευχαριστημένοι, φτάσαμε τελικά στην άκρη της Ευρώπης. Στο σημείο αυτό εδρεύει ο ψιλόλιγνος πετρόκτιστος φάρος (ύψους 16 μ.), που φώτιζε για σχεδόν έναν αιώνα την ρότα των ναυτικών. Χτίστηκε το 1882 από Γάλλους μηχανικούς, αλλά μετά το 1984, η ηλιακή ενέργεια και οι αυτοματισμοί αντικατέστησαν τους φαροφύλακες.

Πίσω ξανά στην μοτοσυκλέτα, δυο ανάσες για ξεκούραση και συνέχεια βορειοδυτικά. Προορισμός ο Γερολιμένας, ένας τουριστικά ανεπτυγμένος οικισμός, που προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών όλο τον χρόνο. Αν και το όνομά του εικάζεται πως προέρχεται από το αρχαίο «Ιερός Λιμήν», το σημερινό τοπωνύμιο σημαίνει «Παλιό Λιμάνι». Σε αλλοτινές εποχές, ο Γερολιμένας ήταν από τους πιο απομακρυσμένους οικισμούς του Μοριά και ήταν προσβάσιμος μόνο μέσω θαλάσσης – αυτό άλλαξε οριστικά το 1970, όταν ανοίχθηκε δρόμος.

 Στάση στην Αρεόπολη

Οι δείχτες του ρολογιού σημάδευαν μεσημεριανές ώρες όταν αποφασίσαμε να πιούμε έναν τονωτικό καφέ. Μετά την τελευταία γουλιά, συνεχίσαμε βορειότερα περνώντας από τα χωριά Κοίτα, Άνω Γαρδενίτσα, Λάκκο και Πάλανα, για να καταλήξουμε τελικά στον Πύργο Διρού - εδώ εδρεύει το μεγαλύτερο και πλουσιότερο σε διάκοσμο σπήλαιο της Ελλάδας. Δυστυχώς η επίσκεψη του σπηλαίου δεν ήταν εφικτή (λόγω εργασιών) και έτσι απογοητευμένοι αναχωρήσαμε για την Αρεόπολη και το Λιμένι.

Η Αρεόπολη, η πόλη του Θεού Άρη, αποτελεί την πλέον ακμάζουσα πόλη της Μάνης. Από εδώ ξεκίνησε η επανάσταση κατά του τουρκικού ζυγού στις 17 Μαρτίου του 1821 -τώρα γιατί γιορτάζουμε την 25η Μαρτίου, αυτό είναι αλλού παπά ευαγγέλιο! Ο επισκέπτης στην Αρεόπολη έχει την ευκαιρία να περιηγηθεί στα λιθόστρωτα σοκάκια της πόλης, να θαυμάσει πετρόχτιστα σπίτια και επιβλητικούς πύργους, να ανάψει ένα κερί στο Ναό των Ταξιαρχών με το υπέροχο τέμπλο και να δοκιμάσει τοπικές λιχουδιές στις παραδοσιακές ταβέρνες και τα μεζεδοπωλεία.

Αφήνοντας πίσω μας τον διατηρητέο παραδοσιακό οικισμό της Αρεόπολης, συνεχίσαμε προς το Λιμένι, ένα μικρό ψαροχώρι της Μάνης. Το τραχύ τοπίο, η γαλαζοπράσινη θάλασσα και τα σπίτια που μοιάζουν να ξεπροβάλουν από τον πυθμένα της, έδεναν τόσο αρμονικά μεταξύ τους – ήταν ένας υπέροχος πίνακας ζωγραφικής! Αφού απολαύσαμε φρέσκο ψάρι και παραδοσιακά εδέσματα σε γνωστή ταβέρνα του οικισμού, καβαλήσαμε το ιταλικό δίκυκλο, φορτώσαμε στις βαλίτσες όλες τις υπέροχες αναμνήσεις που μας χάρισε απλόχερα η μανιάτικη γη και ξεκινήσαμε την επιστροφή μας στο μίζερο κλεινόν άστυ.

 Τρεις μέρες, μήνες, ζωές

Εν κατακλείδι, στην Μάνη υπάρχουν περισσότεροι από 90 παραδοσιακοί οικισμοί, 7 κάστρα, αμέτρητοι αρχαιολογικοί χώροι, δεκάδες βυζαντινές εκκλησίες, σπήλαια, φαράγγια και καταπληκτικές ακρογιαλιές. Όλα αυτά συνθέτουν έναν μοναδικό προορισμό φωλιασμένο ανάμεσα σε χέρσα και επιβλητικά βουνά, ιδανικό για περιήγηση με μοτοσυκλέτα.
Η περιήγηση των 150 χλμ., από την ανατολική στην δυτική πλευρά της Μάνης, ήταν ένα ταξίδι στον χρόνο, που ολοκληρώθηκε σε 14 ώρες και μας πρόσφερε μια μικρή μόνο γεύση από αυτά που κρύβει τούτος ο ανυπόταχτος τόπος, όμως για να γνωρίσεις αυτό τον τόπο θέλεις μια ολόκληρη ζωή.

«Ο περαστικός βλέπει τη Μάνη σε τρεις μέρες, ο περπατητής σε τρεις μήνες και για να δεις την ψυχή της θέλεις τρεις ζωές. Μια για τη θάλασσα, μια για τα βουνά της και μια για τους ανθρώπους της».

 Πληροφορίες

Κέντρο Υγείας Γυθείου 2733022001-22002
Νοσοκομείο Σπάρτης 2731028671
Αστυνομικό τμήμα Γυθείου 27330 22271
Πυροσβεστική Γυθείου 27330 22199
Λιμεναρχείο Γυθείου 2733022262
Σπήλαια Διρού 27330 52222

Κάμπινγκ :

Gythion Bay 27330 22522 www.gyrhiocamping.gr
Mani beach 27330 23450 www.manibeach.gr
Meltemi 27330 22833 www.campingmeltemi.gr

Προτεινόμενες Ταβέρνες:

Η Ταβέρνα της Κυρά Μαρίας τηλέφωνο 27330 93333, Βαθύ.

Ταβέρνα «Η Συνάντηση» ,τηλέφωνο 27330 22756, Μαυροβούνι

Ψαροταβέρνα «ο Τάκης» , τηλέφωνο 27330 51327 ( καλό θα είναι να κλείσετε τραπέζι)

Φωτογραφίες

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•