Ακράγαντας και Σελινούντας

Ο Ακράγαντας φημίζεται για τα εξαίσια μνημεία αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Στην «Κοιλάδα των Ναών» ορθώνονταν τεραστίων διαστάσεων ναοί δωρικού ρυθμού, αφιερωμένοι στον Ολύμπιο Δία, στην Ομόνοια, στην Ήρα και στον Ηρακλή. Το θέαμα που αντίκρισα ήταν συγκλονιστικό, ενώ στο μυαλό μου ήρθαν αναπόφευκτα τα λόγια του ποιητή Πίνδαρου, που περιέγραφε τον Ακράγαντα ως «την ωραιότερη πόλη που κατοικούν θνητοί».

Μόλις 94 χλμ. δυτικά με υποδέχτηκε ο Σελινούντας (Σελινούς), αποικία που είχαν ιδρύσει Μεγαρείς. Τα μεγαλόπρεπα ερείπια των οκτώ αρχαίων ναών, τα ισχυρά τείχη και οι οχυρώσεις μού πρόσφεραν την ευκαιρία να θαυμάσω τη μορφή και τη χωροταξική διάταξη μιας αρχαιοελληνικής πόλης του 5ου π. Χ. αιώνα στη Μεγάλη Ελλάδα. Και μετά από την ισχυρή δόση αρχαιολογίας που πήρα στη νοτιοδυτική Σικελία, η γαλάζια SUZUKI GSX-S 1000GT με οδήγησε στις βόρειες ακτές του νησιού, στην πρωτεύουσα Παλέρμο.

Μια νύχτα στο Παλέρμο

Με τη θηλιά του χρόνου να σφίγγει όλο και περισσότερο, έφτασα αργά το απόγευμα στο Παλέρμο, τον τελευταίο σταθμό μου επί σικελικού εδάφους. Το επόμενο πρωινό θα ξεκινούσε η αυθημερόν επιστροφή μου στο λιμάνι του Brindesi (644 χλμ.). Αφήνοντας τη μοτοσυκλέτα στο ξενοδοχείο, ξεχύθηκα ανυπόμονος στο κέντρο του Παλέρμο. Όχι όμως για να καταγράψω σαν παθητικός παρατηρητής τα μνημεία άλλης μιας σικελικής πόλης, αλλά –κυρίως– για να βιώσω μια νυχτερινή περιπλάνηση μέσα σε μια ποικιλόμορφη ανθρωποθάλασσα, η οποία συνιστούσε μια λαμπερή γιορτή ζωής όπου καθρεπτιζόταν η αυθεντική ψυχή των Σικελών. Μια νύχτα στο Παλέρμο….

Την επομένη, διατρέχοντας τη διαδρομή Palermo–Messina αποχαιρέτησα οριστικά τη Σικελία και επέστρεψα στην ιταλική χερσόνησο. Ταξιδεύοντας κατόπιν στους ιταλικούς αυτοκινητοδρόμους με προορισμό το Brindesi, η SUZUKI GSX-S 1000GT ξεδίπλωσε τις αρετές του sport touring χαρακτήρα της, αναδεικνύοντας το ταξίδι μου στον ιταλικό νότο σε μια αρκετά άνετη και ξεκούραστη οδηγική εμπειρία. Κάτι το αναμενόμενο άλλωστε, αφού ανάμεσα στα πόδια μου είχα όλο το “πακέτο” που ήθελα: τετρακύλινδρο κινητήρα 1000 cc με άφθονη ροπή, 150 άλογα, κατανάλωση περίπου 6,5 lt/100 km., αιχμηρή και δυναμική σχεδίαση, εργονομικό πλαίσιο, πλούσιο εξοπλισμό και εκπληκτική ευελιξία.

Όμως, αργά το ίδιο βράδυ δεν προσέγγισα τελικά το Brindesi, αλλά την πόλη Lecce (40 χλμ. νοτιότερα). Όχι, δεν είχε χαλάσει το GPS! Απλά, αποφάσισα καθ' οδόν να λοξοδρομήσω προς τα ελληνόφωνα χωριά της Απουλίας.

Στα ελληνόφωνα χωριά της Απουλίας

Με τις πινακίδες των εννιά ελληνόφωνων χωριών της Απουλίας (Calimera, Castrignano dei Greci, Corigliano d’ Otranto, Martano, Martignano, Soleto, Sternatia, Zollino, Melpignano) να μου εύχονται ολόθερμα το «Kalos irtate», το οδοιπορικό μου στην Απουλία με τη γαλάζια SUZUKI GSX-S 1000 GT μετουσιώθηκε σε μια επισταμένη αναζήτηση άλλου ενός χαμένου κρίκου της αλυσίδας του μακραίωνου ελληνικού πολιτισμού. Η ελληνόφωνη περιοχή της Κάτω Ιταλίας (Απουλία), γνωστότερη ως Grecia Salentina, είναι μια περιοχή 100 τ. χλμ. νότια της πόλης Lecce, που κατοικείται από 40.000 κατοίκους των οποίων τα ήθη, τα έθιμα, αλλά κυρίως η γλώσσα –η γραικάνικη διάλεκτος– αναδύουν άρωμα Ελλάδας.

Με τη δίτροχη περιήγησή μου στην περιοχή της Απουλίας έμελλε να ανακαλύψω μια άλλη, ξεχασμένη Ελλάδα: στις επιγραφές των καταστημάτων, στις ονομασίες των χωριών, στους δρόμους, στα μνημεία, στις εκκλησίες, στις καρδιές των ντόπιων. Κι αυτό ήταν που μ’ έκανε ιδιαίτερα περήφανο και ευτυχισμένο. Άλλωστε, το πόσο Έλληνες νιώθουν οι κάτοικοι της περιοχής, το δηλώνει η επιγραφή πάνω στη στήλη του Λατίνου ποιητή Έννιου Κόιντου, που βρίσκεται στην κοντινή πόλη Lecce: «Prima di essere Latino, mi sento di essere Greco» («Πριν να αισθανθώ Λατίνος, αισθάνομαι πως είμαι 'Ελληνας»).

Τι πήρα μαζί μου αποχαιρετώντας την ελληνόφωνη γη της Απουλίας; Ένα γκραικάνικο ερωτικό τραγούδι, που έκλεισα για πάντα μέσα στην καρδιά μου: «Orrio tto fengo pu su ste kanoni \ orrio tto fengon io pu s’ oste panu su.\ Esprize tikane, sekundu o chioni \ jo llustro pu embie o fengo’pu cipanu\...»)

(«Ωραίο το φεγγάρι που κοιτούσες \ Ωραίο το φεγγάρι που ήταν πάνω σου. \ Άσπριζαν τα πάντα σαν το χιόνι \ για το φως που το φεγγάρι έστελνε από εκεί ψηλά\...»).

Σικελία είναι...

Η άφιξη στο λιμάνι του Brindesi σηματοδότησε το φινάλε του ταξιδιού στη Σικελία και ταυτόχρονα σήμανε την απαρχή ενός σύντομου απολογισμού του σικελικού οδοιπορικού μου.

Σικελία δεν ήταν μόνο ελληνικές αποικίες, γαλάζιες παραλίες, αρχαιολογικοί χώροι και βαρυφορτωμένα μπαρόκ οικοδομήματα. Σικελία ήταν επίσης το σκληρό, άνυδρο τοπίο της ενδοχώρας που φιλοξενούσε απομονωμένα ορεινά χωριά, όπου οι συνθήκες διαβίωσης των ντόπιων ήταν αρκετά δύσκολες.

Πάνω απ’ όλα όμως, Σικελία ήταν το διεισδυτικό βλέμμα των περήφανων κατοίκων της, που δεν έκρυβαν τον έρωτά τους για τη ζωή και τις χαρές της και παρουσιάζονταν απροσδόκητα φιλόξενοι και ζεστοί απέναντί μου. Με τέτοιους υπέροχους ανθρώπους γύρω μου, γιατί να φοβηθώ τη… Μαφία;