Του Τάκη Μανιάτη
Φωτογραφίες: Lamarco
Το όνειρο ενός νέου, εικοσάχρονου αναβάτη motocross, ήταν αρκετό να φέρει το supercross στην Ελλάδα και να το καθιερώσει στις καρδιές μας. Από την διοργάνωση του 1985 μέχρι το 2010, το Athens Supecross συνεχίζει να αποτελεί το ένα και μοναδικό διεθνές event που συνεχίζεται ασταμάτητα ουσιαστικά από το 1993, όπου και βαπτίσθηκε έτσι. Για όλα όμως υπεύθυνο ήταν τα πρώτο supercross που διοργανώθηκε οκτώ χρόνια πριν, το 1985, στο γήπεδο του Παναθηναϊκού.
Ιστορία και πραγματικότητα
Το supercross ξεκίνησε την καριέρα του το 1974 με την ονομασία superbowl, από το Los Angeles και το ανοιχτό στάδιο Coliseum. Με την άμεση αποδοχή από το κοινό, μετονομάστηκε σε supercross και πέρασε την αντιπέρα όχθη του Ατλαντικού. Έτσι, τον Δεκέμβριο του 1984 έγινε ένας μοναδικά φαντασμαγορικός αγώνας supecross στο Παρίσι, στο Palais De Bercy.
Εκεί, βρέθηκε ένας από τους γρηγορότερους Έλληνες αναβάτες motocross, ο εικοσάχρονος Κώστας Λαμάρης.
Το θέαμα που είδε του τράβηξε μια βαθιά γραμμή στο μυαλό και έτσι, έβαλε στόχο να διοργανώσει τον ίδιο αγώνα, στην Ελλάδα.
Για καλή του τύχη, το γήπεδο του ΠΑΟ στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας βρισκόταν τότε υπό κατασκευή. Ο επίμονος Κώστας Λαμάρης κατάφερε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να πείσει τους υπευθύνους και να δεσμεύσει το γήπεδο για λίγες μέρες.
Έτσι, στις 2 & 3 Φεβρουαρίου του 1985 κατάφερε να διοργανώσει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αγώνα supercross.
Ο αγώνας αυτός, ήταν από τους πρώτους του είδους στην Ευρώπη, ο πρώτος νυχτερινός στην Ελλάδα, ο πρώτος και μοναδικός μέχρι στιγμής στην Αθήνα. Και φυσικά, ο πρώτος αγώνας όπου ο οργανωτής Κώστας Λαμάρης, παρά την κούραση του, συμμετείχε και τερμάτισε μάλιστα στην 6η θέση!
Κάποια γεγονότα σημάδεψαν αυτή την πρώτη διοργάνωση αγώνα supercross στη χώρα μας.
Καταρχάς, για πρώτη φορά έγινε αγώνας supercross σε κλειστό στάδιο, κάτι που συγκλόνισε τους Έλληνες αναβάτες. Ήταν η πρώτη τους επαφή με μεγάλα και διπλά άλματα, σε συνθήκες κλειστής διαδρομής η οποία απαιτούσε περισσότερο κοντρόλ. Διαφορετική οδήγηση, απότομες στροφές, απότομες μπάρες στα άλματα και απογειώσεις οι οποίες δεν είχαν τις ταχύτητες που είχαν συνηθίσει.
Το άλλο γεγονός για το οποίο έμεινε στην ιστορία το 1ο supecross στη χώρα μας, ήταν πως, για πρώτη φορά ένας εν ενεργεία παγκόσμιος πρωταθλητής motocross (’81 – ‘83), συμμετείχε σε αγώνα στην Ελλάδα.
Ο Georges Jobe, ήρθε, έτρεξε, φυσικά κέρδισε, και άφησε τους Έλληνες αναβάτες και θεατές, άφωνους.
Οι υπόλοιποι ξένοι αναβάτες ήταν.. ένας, όχι όπως σήμερα που έχουμε καλομάθει και βλέπουμε μοναδικές παρουσίες στους αντίστοιχους αγώνες του Athens.
Έλληνες και συναγωνισμός
Εκπληκτική εμφάνιση τότε είχε κάνει ο Γιάννης Ευθυμίου, ερχόμενος από την Αμερική όπου ζούσε και είχε αντίστοιχη εμπειρία, ο οποίος έφτασε στην 3η θέση του βάθρου και τις δύο ημέρες του αγώνα, όντας ο πρώτος Έλληνας.
Θετικά σημάδια ωστόσο άφησε ένας πιτσιρικάς, ονόματι Λευτέρης Καρέτσος, ο οποίος, στην 2η χρονιά του στους αγώνες, άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις πάνω σε ένα Honda CR 125.
Αργότερα, αυτός ο πιτσιρικάς, θα γινόταν η ιστορία του motocross στην Ελλάδα.
Έκτοτε, το ελληνικό motocross και supercross δεν θα ήταν ποτέ το ίδιο.
Το εξωπραγματικό του όλου εγχειρήματος ήταν πως ένας άλλος πιτσιρικάς, ο Κώστας Λαμάρης, κατάφερε και έκανε το όνειρό του πραγματικότητα, στήνοντας έναν μοναδικό αγώνα, μέσα σε ένα στάδιο. Ο Λαμάρης, όντας ένας από τους κορυφαίους αναβάτες της εποχής του, μετά από το ταξίδι του στο Παρίσι και στο Bercy, όπου είχε γίνει την προηγούμενη χρονιά το supercross, έβαλε τις βάσεις για να το στήσει και στην Ελλάδα.
Αυτό ήταν και το σπουδαιότερο του εγχειρήματος, να μπορέσει να στήσει, εκείνη την εποχή, ένα τέτοιο event μέσα σε ένα στάδιο, χωρίς να ξέρει κανείς τι σκοπεύει να κάνει.
Η κατασκευή της πίστας ήταν τελείως διαφορετική απ’ ότι γνώριζαν οι αναβάτες από τους αγώνες motocross. Οι ταχύτητες ήταν πιο αργές, τα άλματα και σαμάρια, τα μπερμς αλλά και η οδήγηση με τόσες χιλιάδες κόσμου, νύχτα, σε φωτισμένη πίστα.. Οι Έλληνες αναβάτες όμως που δεν είχαν ξαναδεί μία σχεδίαση πίστας σε μορφή supercross, είχαν πολλές δυσκολίες. Αυτό που έκανε ωστόσο εντύπωση μέχρι και στον Gerges Jobe ήταν η γρήγορη προσαρμογή των Ελλήνων αναβατών στις νέες συνθήκες. Οι Έλληνες, την δεύτερη αγωνιστική ημέρα, είχαν πολύ καλύτερη επίδοση, δείχνοντας πως οι αγώνες αποτελούν το καλύτερο πεδίο εξέλιξης.
Ωστόσο, η αδυναμία εξασφάλισης κατάλληλου χώρου, άφησε τον ασυμβίβαστο Κώστα Λαμάρη στην απραξία, μέχρι την έναρξη του Athens Supercross, το 1993.
Αναμνήσεις ενός 18άχρονου φοιτητή
Του Νίκου Τσάγκλα
2/3 Φεβρουαρίου 1985
Ένα Σαββατοκύριακο που για πολλούς που ασχολούνται με το ΜΧ στην Ελλάδα, έμεινε ανεξίτηλα χαραγμένο στην μνήμη τους.
Ο αγώνας SX στο υπό ανακατασκευή γήπεδο του Παναθηναϊκού στην Λεωφ. Αλεξάνδρας ήταν ο καλύτερος λόγος για να περιμένουμε πως και πως το πέσιμο της σημαίας.
Για πρώτη φορά θα βλέπαμε κάτι για το οποίο είχαμε ακούσει μόνο φήμες. Τότε δεν υπήρχε η ενημέρωση μέσω internet ή οι αγώνες του είδους στην τηλεόραση, και έτσι, απ’ ότι ακούγαμε και βλέπαμε σε κάποια περιοδικά, το θέαμα θα ήταν μοναδικό.
Να παρακολουθείς αγώνα supercross μέσα σε γήπεδο, καθισμένος αναπαυτικά, για τότε, στις κερκίδες, και όχι πίσω από μια κορδέλα στο χώμα, με τεχνικά εμπόδια που δεν έχουν καμιά σχέση με αυτά που ξέραμε από τις φυσικές πίστες, ήταν μοναδικό.
Και είχαμε ακούσει ότι θα έρθουν και κάποιοι ξένοι. Ποιοι ήταν αυτοί, τι είχαν κάνει στη ζωή τους, πόσο γρήγοροι ήταν, τι διαφορά είχαν με τους δικούς μας αναβάτες, κανείς δεν ήξερε. Και μόνο το άκουσμα της λέξης “ξένοι”, αρκούσε για να μας αυξήσει την κάψα της αναμονής.
Για πρώτη φορά λοιπόν, βρεθήκαμε στο γήπεδο του Παναθηναϊκού σαν θεατές, για να δούμε κάτι διαφορετικό απ’ ότι συνέβαινε εκεί, μιας και το ποδόσφαιρο δεν μας αφορούσε.
Με το εισιτήριο στο χέρι, μαζί με την παρέα, περάσαμε μέσα στο στάδιο όπου το θέαμα ήταν εκπληκτικό. Οι κερκίδες στις δύο γωνίες, στα Π, ήταν γεμάτες, κατάμεστες από κόσμο. Για πρώτη φορά βλέπαμε αυτό το θέαμα, με τόσο κόσμο συγκεντρωμένο για έναν αγώνα. Στη μέση, είχε στηθεί μία πίστα με εκπληκτικά άλματα, διαφορετικά απ’ ότι είχαμε δει στις ανοιχτές πίστες. Κλειστές στροφές με μπερμ, απότομες ράμπες και κάτι άλματα μακριά, τα οποία μάθαμε αργότερα πως τα έλεγαν “τραπέζια”.
Υπήρχαν και κάποιου άλλου είδος άλματα, λιγότερο τρομακτικά, τα οποία ήταν κοντά το ένα με το άλλο και τα έλεγαν τότε “διπλά”.
Το πιο παράξενο βέβαια μας φαινόταν σαν λάθος της οργάνωσης. Μία τεράστια ευθεία που την είχε οργώσει τεράστιο υνί αγρότη, αλλά… κάθετα! Αυτά μάθαμε ότι τα έλεγαν ‘”σαμάρια.”
Η αφρόκρεμα του αθλήματος
Όπως ήταν αναμενόμενο, τα σχόλια έδιναν και έπαιρναν μέχρι να εμφανιστούν οι αγωνιζόμενοι στην πίστα, και να δούμε για πρώτη φορά τι θα συνέβαινε εκεί μέσα. Ούτε που φανταζόμασταν τι θα επακολουθούσε.
Από Ελληνικής πλευράς λάμβανε μέρος όλη σχεδόν η αφρόκρεμα του σπορ.
Γιάννης Ευθυμίου, Γιάννης Μπαξεβάνης, Στέλιος Παππάς, Chris CBI, Σπηλιώτης, Στέλιος Σπυριδόπουλος, και αρκετοί άλλοι που δεν είναι εύκολο να έρθουν στο μυαλό.
Εισαγόμενους οδηγούς είχαμε μόνο δύο, αλλά ήταν και ο βασικός λόγος για τον οποίο είχαμε πάει εκεί..
Το Νο 2 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα MX, ο Βέλγος George Jobe, ήδη δύο φορές πρωταθλητής, με το καταπράσινο ΚΧ 250 και το Νο2 και καλεσμένος του, Godfrey, ένας πολλά υποσχόμενος οδηγός.
Ξεκίνησαν τα δοκιμαστικά και άρχισαν τα πυροτεχνήματα.
Η περιγραφή του αγώνα είναι ανέφικτη μετά από 25 χρόνια μιας και δεν υπάρχουν και αρχεία για να τα επαναφέρουμε στη μνήμη μας. Μερικά όμως σημαντικά στιγμιότυπα έχουν παραμείνει χαραγμένα.
Στα σαμάρια οι ξένοι πέρναγαν σαν να ήταν ευθεία στρωμένη με άσφαλτο. Αντίθετα οι δικοί μας τα βρήκαν μπαστούνια. Δεν είχαν ξαναδεί κάτι τέτοιο και ήταν λογικό. Παρόλα αυτά, άφησε λίγο άσχημη εντύπωση (για το θέαμα), η απόφαση να μπει μηχάνημα και να τα χαμηλώσει προς αποφυγή ατυχημάτων.
Στα διπλά άλματα, οι ξένοι αναβάτες έκανα αυτό που ήξεραν καλύτερα, πήδαγαν ψηλά, δίπλωναν τα μηχανάκια στον αέρα και χαιρετούσαν τους θεατές. Το έκαναν με τόση άνεση που νομίζαμε ότι μπορούσαμε να το κάνουμε και μείς. Αυτή είναι η ουσία του SX άλλωστε, να μαγευτούν οι θεατές, κάτι που έγινε και με το παραπάνο.
Καθώς προχωρούσε ο αγώνας, οι δικοί μας αναβάτες άρχισαν να ξεψαρώνουν. Μπορεί να μην ήταν τόσο θεαματικοί, αλλά δεν μπορεί να τους αρνηθεί κανένας πως προσπαθούσαν. Μέχρι και τους θεατές χαιρετούσαν στα μεγάλα άλματα της ευθείας.
Ο Γιάννης Ευθυμίου με καταβολές από την Αμερικάνικη ήπειρο, προσπαθούσε να πλησιάσει τους ξένους, και από κοντά ο Γιάννης Μπαξεβάνης σε έναν από τους τελευταίους του αγώνες.
Ο Στέλιος Παππάς έκανε το κάθε μηχανάκι να φαίνεται τεράστιο λόγω του λιλιπούτειου μεγέθους του και στο άλλο άκρο ο άλλος Στέλιος, ο Σπυριδόπουλος, ο οποίος λόγω όγκου έκανε το κάθε μηχανάκι που οδηγούσε να αναστενάζει.
Αυτό όμως που έχει μείνει αξέχαστο και φάνηκε φοβερό στα μάτια ενός έφηβου, ήταν ο ταυτόχρονος τερματισμός των δύο Βέλγων, το γύρισμα - πλάγιασμα των μοτοσυκλετών στο τραπέζι και το άγγιγμα των χεριών τους στον αέρα. Μπορεί τώρα να βλέπουμε πολύ πιο δύσκολες και επικίνδυνες φιγούρες, αλλά ΑΥΤΗ που είδαμε για πρώτη φορά, live, μας έχει μείνει αξέχαστη. Άλλες εποχές, άλλες συνθήκες.
Σίγουρα όλοι στενοχωρηθήκαμε όταν ο αγώνας και το θέαμα τέλειωσε, γι αυτό πήγαμε και την Κυριακή. Για να δούμε πάλι μια από τα ίδια. Όχι βέβαια πως μας πείραξε. Και όλη την εβδομάδα να είχε το ίδιο θέαμα, πάλι θα πηγαίναμε άλλωστε. Τέτοια ήταν η δίψα μας για θέαμα.
Στις ώρες που μεσολάβησαν οι Έλληνες οδηγοί βελτιώθηκαν κατά πολύ. Το περιβάλλον που συναντούσαν για πρώτη φορά, τους βοήθησε στον αγώνα του Σαββάτου να το δουν, να το μάθουν και να αλλάξουν το στυλ και την απόδοσή τους την Κυριακή. Άλλη μία απόδειξη ότι αυτές οι συναντήσεις πάντα βελτιώσεις επιφέρουν.
Το άσχημο ήταν πως πέρασαν πέντε περίπου χρόνια για να ξαναδούμε αντίστοιχο υπερθέαμα στον Άγιο Κοσμά, και μετά στο 1ο Athens Supercross, στο στάδιο Ειρήνης και Φιλίας.
Για την ιστορία:
Πρώτοι και τις δύο μέρες, ήταν οι δύο Βέλγοι οδηγοί. Και λέμε πρώτοι διότι τερμάτιζαν μαζί ενώνοντας τα χέρια στο άλμα του τερματισμού.
Δεύτερος (3ος στα χαρτιά) και κορυφαίος Έλληνας οδηγός ο Γιάννης Ευθυμίου και τρίτος (4ος) ο Γιάννης Μπαξεβάνης.
Συνέντευξη οργανωτή - Κώστας Λαμάρης
Διάβαστε την αποκλειστική συνέντευξη του Κώστα Λαμάρη, του οργανωτή που έφερε τον μοναδικό αυτόν αγώνα στην Ελλάδα. Μας μίλησε για την αρχική ιδέα αλλά και για το όνειρο που έγινε πραγματικότητα
Φωτογραφίες
https://www.bikeit.gr/athens-supercross/item/1303-afieroma-athens-supercross-1985-sto-stadio-tou-panathinaikoy#sigProIdb924d47d96
Promo Video
Παρακολουθείστε το σχετικό video από την διοργάνωση του athens supercross
Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες τον Δημήτρη Κεραμιδά και τον Νίκο Τσάγκλα
Συνεχίζεται....