Μετά από ένα διάστημα αποχής από τις πίστες, η Τζο Λαδά φόρεσε ξανά την δερμάτινη φόρμα και αποφάσισε να καβαλήσει πάλι αγωνιστική μοτοσυκλέτα, αυτή την φορά πρεσβεύοντας και ένα δικό της μήνυμα κατά του καρκίνου του μαστού. Όπως ξέρουμε όλοι, η Ελλάδα είναι μια χώρα-αστερίσκος, στο πανευρωπαϊκό στερέωμα αγώνων μοτοσυκλέτας ταχύτητας. Ουσιαστικά ανύπαρκτα πρωταθλήματα και προβληματικές υποδομές, σε κάνει να πρέπει να οπλιστείς με υπομονή και να αποφασίζεις προσεκτικά το κάθε σου βήμα. Υπάρχει διέξοδος; Μάλλον ναι, αφού η Τζο παρέμεινε στους αγώνες, πήρε ένα πρωτάθλημα το 2021 και πλέον κοιτά σε βαλκανικό και ευρωπαϊκό επίπεδο – καθώς ήδη πήρε μέρος στον πρώτο αγώνα του αντίστοιχου πρωταθλήματος γυναικών, WEC.

Με «φρέσκια» την γεύση της συμμετοχής της στον αγώνα του Brno της Τσεχίας, στα πλαίσια του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος γυναικών, η Τζο είχε αρκετά πράγματα να μας πει  -και... δεν είναι όλα ρόδινα. Την συνάντησα για καφέ σε ένα ωραίο μαγαζάκι στου Παπάγου και έβαλα το «κασετοφωνάκι» να γράφει – και πιστεύω ότι αυτά που θα διαβάσετε παρακάτω αποτελούν μία πολύ ενδιαφέρουσα ματιά, στο μυαλό μιας γυναίκας που ζει και αναπνέει αγώνες, έχει κουραστεί και από τις παθογένειες του ελληνικού χώρου, αλλά δεν τα παρατάει.

Τζο, είσαι αυτή την στιγμή η μοναδική Ελληνίδα που πρεσβεύει την χώρα μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τρέχοντας στο WEC. Πες μας δύο λόγια για αυτό το πρωτάθλημα

- Το Women’s European Championship που γίνεται εδώ και τουλάχιστον 3 χρόνια, είναι το φυτώριο μέσα από το οποίο οι εταιρείες στοχεύουν στην ανάδειξη αθλητριών, για το παγκόσμιο πρωτάθλημα γυναικών, που ξεκίνησε φέτος. Οι περισσότερες, αν όχι όλες οι κοπέλες που τρέχουν στο παγκόσμιο φέτος, έτρεχαν τα προηγούμενα χρόνα στο Ευρωπαϊκό. Για εμένα είναι η πρώτη χρονιά που συμμετέχω και ο αγώνας του Brno ήταν ο τρίτος του θεσμού για φέτος, αλλά ο πρώτος για εμένα ως wildcard συμμετοχή.

Σε πόσους ακόμα αγώνες του πρωταθλήματος θα συμμετάσχεις;

­Το πρωτάθλημα έχει άλλους δύο αγώνες, έναν που θα γίνει τον Αύγουστο στην Κροατία – στον οποίο δεν θα συμμετάσχω -και έναν τελευταίο τον Σεπτέμβριο που θα γίνει στην Imola της Ιταλίας. Σε αυτόν στοχεύουμε να πάρουμε μέρος.

Πέρα από το πώς είναι να είσαι η μοναδική Ελληνίδα που τρέχει σε ένα πρωτάθλημα τέτοιου επιπέδου... πώς είναι να θεωρείσαι μία πρέσβειρα του ελληνικού, γυναικείου μηχανοκίνητου αθλητισμού, μέσα από τις δράσεις σου και την παρουσία σου στο χώρο;

Είναι κάτι το οποίο δεν έχω «εκλάβει» ακριβώς έτσι, και θα σου εξηγήσω. Κατανοώ ότι αυτό που κάνω έχει κάποιον αντίκτυπο, από τις αντιδράσεις του κόσμου. Από τον ενθουσιασμό που βλέπω μετά από τους αγώνες, με κόσμο να μου τηλεφωνεί και να μου στέλνει μηνύματα, έτσι το λαμβάνω. Στο μυαλό μου, είναι το άθλημα μου, προσηλώνομαι σε αυτό και κοιτάζω τι κάνω εγώ πάνω σε αυτό. Δεν κάνω κάτι με σκοπό την πρόκληση αντιδράσεων, εξακολουθώ να στοχεύω στην δική μου αθλητική εξέλιξη και ικανοποίηση. Θεωρώ ότι έχω κάποιες ικανότητες τις οποίες, με πολλή δουλειά και προπόνηση στην ακαδημία μου, την ARP, τις έχω πάει πολύ παραπέρα, οπότε θεώρησα ότι πρέπει να εκμεταλλευτώ αυτή τη δουλειά που έχω κάνει άμεσα, ότι δεν πρέπει να περιμένω άλλο, να διεκδικήσω κάτι μεγαλύτερο.   

Το θέμα με τις γυναίκες και τον μηχανοκίνητο αθλητισμό έχει συζητηθεί πολύ και εσύ βλέπεις πράγματα από πρώτο χέρι. Θα έλεγες ότι υπήρχε ή υπάρχει θέμα διακρίσεων με βάση το φύλο, μέσα στους αγώνες; Ή μήπως οι αγώνες ήταν κάτι που παλιότερα, οι γυναίκες απλά δεν έτυχε να προσεγγίσουν και τώρα αυτό αλλάζει;

Το δεύτερο. Μέσα στον χώρο των αγώνων, δεν έχω ζήσει την σεξιστική διάκριση. Είμαστε όλοι αθλητές απέναντι σε αθλητές, κάθε φύλου. Τώρα, τα όποια λόγια πίσω από την πλάτη μου δεν με ενδιαφέρουν. Από την άλλη, έξω από τις πίστες, οι γυναίκες δεν έχουν την ευκαιρία να οδηγήσουν μοτοσυκλέτα και να το προχωρήσουν, ειδικά στην Ελλάδα που είμαστε και λίγο πιο... παραδοσιακοί σε αυτό. Γνωρίζω πολλές κοπέλες που έπιασαν μοτοσυκλέτα μετά τα 30 και αυτό γιατί, μέχρι τότε, δεν τους άφηναν οι πατεράδες και οι σύντροφοι τους. Όλη αυτή η νοοτροπία, εγώ θα έλεγα, μόλις τώρα αλλάζει. Και τώρα αρχίζει να υπάρχει μία ροή γυναικών προς τον μοτοσυκλετισμό. Για παράδειγμα, η συναθλήτρια μου η Τόνια Κορρέ, που είναι 14 ετών. Οπότε η γενική εικόνα είναι κάπως διαφορετική.

Είναι κάτι που αντικατοπτρίζεται και στο δρόμο αυτό; Είναι πράγματι οι γυναίκες μοτοσυκλετίστριες περισσότερες;

Είναι σίγουρα περισσότερες από ποτέ.

Πες μας δύο λόγια για την ομάδα σου, με την ARP Academy. Πως ξεκίνησε η κοινή σας πορεία;

Το 2020 που αποφάσισα να ξαναμπώ στους αγώνες, με στόχο μου αποκλειστικά να διαδόσω το μήνυμα για τον καρκίνο του μαστού -τότε με μοτοσυκλέτα της KTM-, είδα ότι μπορώ να οδηγήσω ακόμα, αλλά δεν μπορούσα να το κάνω αθλητικά στο επίπεδο που θα ήθελα, στο επίπεδο που είχα αφήσει όταν είχα σταματήσει. Για να δουλέψω πάνω σε αυτό, πήγα στην ARP Academy, όπου ξεκινήσαμε προπονήσεις με minibike μοτοσυκλέτες. Δουλέψαμε στην στάση του σώματος μου και το πως χειρίζομαι την μοτοσυκλέτα, και για αυτό δεν έχει σημασία που δουλέψαμε με mini bike και λίγα «χιλιόμετρα». Ακόμα καλύτερα, διότι δοκιμάζουμε πολλά πράγματα, έχουμε και πτώσεις, κάτι απόλυτα φυσιολογικό, ευτυχώς ανώδυνες λόγω των μικρών ταχυτήτων και του μεγέθους των μοτοσυκλετών. Όταν είδα ότι εξελίσσομαι και πλέον τα δευτερόλεπτα έπεφταν 4-4 (γέλια), και από την στιγμή που είδα ότι έχω κι άλλα να δώσω και περιθώριο να εξελιχθώ ως αθλήτρια, συνέχισα, κάναμε συμμετοχές στο Πανελλήνιο, μετά αγώνες στο Βαλκανικό. Και με την πρόοδο μου σταθερή στο κομμάτι αυτό, αποφασίσαμε να κάνουμε και το μεγάλο βήμα για την Ευρώπη.

Η ομάδα είναι εξολοκλήρου της ARP;

Ναι, και πέρα από τις προπονήσεις και την αγωνιστική υποστήριξη, αναλαμβάνει και το κομμάτι της τεχνικής υποστήριξης της μοτοσυκλέτας μου, της Yamaha R3.

«Από την Τρίπολη στο Brno», όπως λέει και ο Χρήστος από την σχολή και η συμμετοχή σου στον αγώνα του WEC στην Τσεχία, ήταν η πρώτη σου επαφή με πίστα του εξωτερικού. Μοιράσου μαζί μας το πώς ένιωσες...

Μέσα στην πίστα τα ξεχνάς όλα. Την Πέμπτη, στα πρώτα ελεύθερα δοκιμαστικά, είναι σαν να με πέταξες σε παγωμένο νερό και προσπαθώ να βγω! Σε σύγκριση με την πίστα των Σερρών, για παράδειγμα, το Brno έχει άλλα δύο χιλιόμετρα, δεν τελειώνει! Βάλε και άλλα 3-4 μέτρα πλάτος, βάλε τις εναλλαγές σε ανηφόρα και κατηφόρα και, σε μία άγνωστη πίστα, πασχίζεις να βρεις τα σημεία σου, τις γραμμές σου. Ε, μετά την ψυχρολουσία της πρώτης μέρας, άρχισαν να κατεβαίνουν οι χρόνοι... Εμείς πήγαμε προφανώς χωρίς δεδομένα εκεί, εγώ είχα μελετήσει την πίστα από το Youtube! Αλλά αυτό είναι αποτέλεσμα των περιορισμών που αντιμετωπίσαμε, λόγω των μέσων που έχουμε στην διάθεση μας.

Υπάρχουν προκλήσεις σε μία τέτοια συμμετοχή στο εξωτερικό, για έναν Έλληνα ή μία Ελληνίδα που ονειρεύεται να ασχοληθεί;

Υπάρχουν, και σε επίπεδο logistics αλλά και οικονομικές. Τα logistics είναι ένα μεγάλο κομμάτι και για τα λίγα νέα παιδιά που αγωνίζονται, όπως ο Ντίνος Μαυρόπουλος, η Τόνια Κορρέ, ο Αντώνης Βεντούρας, ο Γιάννης Περιστεράς κτλ., ευτυχώς υπάρχουν άνθρωποι που ασχολούνται μόνο με αυτό. Και έτσι, τα παιδιά το βιώνουν σωστά, ως αθλητές, που πρέπει να επικεντρώνονται στα του αθλητικού κομματιού. Τα ταξίδια, τα μεταφορικά, οι διανυκτερεύσεις, οι συνεννοήσεις, η μετάβαση του προσωπικού, η αγωνιστική άδεια-λισάνς και τα γραφειοκρατικά, είναι κάτι που δεν απασχολούν τα παιδιά. Εγώ, δυστυχώς, έπρεπε να εμπλακώ σε όλο αυτό το κομμάτι! Και είναι μια πολύ μεγάλη ζαλάδα, πάρα πολλά πράγματα που τρέχουν στο μυαλό σου ταυτόχρονα.

Πόσο σημαντικό είναι το οικονομικό ζήτημα;

Πιστεύω ότι δεν έχουμε περισσότερο κόσμο στους αγώνες, απλώς επειδή δεν έχουμε λεφτά. Ο αγώνας στο Brno μου στοίχισε 5.000 ευρώ, με μία μοτοσυκλέτα – δεν είχα καν δεύτερο σετ πλαστικά!-, και μετά την πτώση μου την Κυριακή δεν υπήρχε περίπτωση να ξαναμπώ στον αγώνα. Αν είχα πέσει στα χρονομετρημένα, δεν θα είχα τρέξει ούτε το Σάββατο. Δυστυχώς αυτή είναι μία ελληνική πραγματικότητα. Αν υπάρχει η οικονομική ενίσχυση από χορηγούς, η δουλειά γίνεται σωστά σε όλα τα επίπεδα. Δίνει την δυνατότητα στην ομάδα, να προετοιμαστεί έγκαιρα πολύ πριν από το αγωνιστικό τριήμερο. Ο αναβάτης μπορεί να μάθει την πίστα, να σετάρει τη μοτοσυκλέτα, τις αναρτήσεις, οτιδήποτε χρειάζεται. Σκέψου ότι, μετά από την συμμετοχή μας και αφού έχω επιστρέψει στην Ελλάδα και στην Ακαδημία, πιάνω τον Χρήστο και το κουβεντιάζουμε. Και με ρωτάει «πως νιώθεις τώρα που έχεις ηρεμήσει;» και του απάντησα «μέσα στο μυαλό μου έχω βρει άλλα 5 δευτερόλεπτα». Αυτά τα 5 δευτερόλεπτα θα τα είχαμε βρει εκεί, αν είχαμε την δυνατότητα να πάμε πιο «σωστά» και καλύτερα προετοιμασμένοι. Για αυτό και στο τέλος μου έμεινε μία πικρή επίγευση από όλο αυτό. Η «Ψωροκώσταινα», βλέπεις.

Πόσο κεφάλαιο χρειάζεσαι, δηλαδή, για να κάνεις μία «σωστή» συμμετοχή όπως την περιγράφεις;

Υπολόγισα ότι χρειάζεσαι «στο νερό» 50.000 ευρώ.

Αναζήτησες χορηγούς; Τι αποτελέσματα είδες;

Πριν ξεκινήσει η σεζόν αυτή, είχα επικοινωνήσει με είκοσι εταιρείες, μεγάλες εταιρείες και όλων των ειδών. Μοτοσυκλετών, εργαλείων, ενεργειακών snacks, ακόμα και γυναικείων προϊόντων υγιεινής. Από τις περισσότερες δεν πήρα καν απάντηση, σε γενικές γραμμές όλες οι επικοινωνίες ξαφνικά σταματούσαν. Αυτό που κατάλαβα είναι ότι δεν μας παίρνουν ακόμα στα σοβαρά, εμάς του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Αν ήταν για ποδόσφαιρο ή μπάσκετ, τα πράγματα μπορεί να ήταν διαφορετικά. Ακόμα και εταιρείες που εμπλέκονται άμεσα με το μηχανοκίνητο, δίνουν χορηγίες στα παραπάνω αθλήματα! Και αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο. Δεν δίνεται υποστήριξη σε αθλητές του μηχανοκίνητου, γιατί δεν έχουν αρκετά μεγάλη προβολή, άρα δεν θα «έρθουν πίσω» τα χρήματα που επενδύθηκαν, σε σχέση με ένα άλλο άθλημα. Όσο όμως δεν βοηθάμε τους αθλητές του μηχανοκίνητου, αυτός δεν θα πάρει μπροστά στην χώρα μας, ώστε να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί, να βγούμε παραέξω, στην Ευρώπη, ακόμα και στο παγκόσμιο... για να μπορέσουν μετά να πάρουν την μεγαλύτερη προβολή, άρα, για να σου φέρουν μετά και τα έσοδα. Κάποια στιγμή αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει να σπάσει, από κάποιον που θα κάνει το σωστό βήμα.

Πάντως, εσύ δείχνεις ότι δεν έχεις σκοπό να εγκαταλείψεις τους αγώνες, το αγαπάς ακόμα και το απολαμβάνεις αλλά πρεσβεύεις και ένα μήνυμα. Έχουν τεθεί στόχοι για το 2025;

Το 2025 θα ήθελα να τρέξω ξανά στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Γυναικών, ελπίζω να βρω την υποστήριξη για να το κάνω σωστά. Δεν θέλω να γίνω πλούσια από χορηγίες. Θέλω να κάνω σωστά τις αγωνιστικές συμμετοχές μου και να μπορώ να διεκδικώ αποτελέσματα. Βλέπω ότι μπορώ να φτάσω ακόμα πιο μπροστά.

Σε λίγο πιο ευχάριστη ατμόσφαιρα... μοιράσου μαζί μας κάτι ωραίο, από όλο αυτό που έκανες και κάνεις, από όλη την αγωνιστική σου πορεία.

Πάμε πάλι στην Τσεχία: Μετά από την πρώτη κρυάδα, μετά η εμπειρία ήταν απίστευτη. Και μόνο η αίσθηση που παίρνεις, όταν σκέφτεσαι ότι σε αυτή την πίστα έτρεχαν τα MotoGP, εδώ έχει στρίψει ο Rossi, ο Capirossi, ο Doohan, για τον Θεό! Σχεδόν δάκρυζα που βρισκόμουν μέσα σε αυτό το χώρο. Δοκίμαζα πράγματα μέσα στην πίστα και οι διαφορές με τα ελληνικά δεδομένα είναι τεράστιες. Για παράδειγμα, τα βιράζ (σ.σ. κέρμπ) είναι 1,5 μέτρο σε πλάτος! Μπορείς να τα πατήσεις κανονικά! Είναι θέμα ασφάλειας, μπορείς να πατήσεις ακόμα και έξω από την πίστα  - απλά θα πάρεις... ποινή long lap (γέλια). Είναι ένα άλλο παιχνίδι εκεί έξω, και αυτό μου άνοιξε τόσο πολύ τα μάτια και τους ορίζοντες μου... Έτσι πρέπει να γίνεται... Οι αγώνες μου δίνουν αυτοπεποίθηση, κάνω κάτι που αγαπάω και που δεν πίστευα, στην εφηβεία μου, ότι θα μπορέσω τελικά να κάνω. Και είμαι πολύ χαρούμενη που μπορώ να το κάνω και στην ηλικία που είμαι (σ.σ. η Τζο είναι 42) και μπορώ να το κάνω καλά. Και θέλω να πω και σε άλλες κοπέλες που έχουν τον ίδιο πόθο, δεν είναι ανάγκη να ονειρεύονται, ήρθε η ώρα, τώρα και όχι αύριο, να το κάνουν, να το προσπαθήσουν. Και οτιδήποτε και αν δουλέψεις πολύ, κάποια στιγμή θα το κάνεις καλά.

Στα 24 χρόνια παρουσίας σου όχι μόνο στους αγώνες, αλλά και στον ειδικό τύπο μοτοσυκλέτας αλλά και ως μοτοσυκλετίστρια στην Ελλάδα... Πως βλέπεις την οδική πραγματικότητα;

Δυστυχώς τα αυτοκίνητα είναι πάρα πολλά, ο κόσμος είναι πάρα πολύς και με μοτοσυκλέτα στο δρόμο πολλές φορές φοβάμαι, το παραδέχομαι. Μερικές φορές δεν θέλω να οδηγώ μοτοσυκλέτα στο δρόμο! Και αυτό το έχω δει και σε πολλούς ακόμη αναβάτες. Από την άλλη, με μοτοσυκλέτα κινείσαι σίγουρα πιο γρήγορα, είναι μεγάλο εργαλείο στο δρόμο.

Σήμερα, ευτυχώς, έχουμε ακαδημίες μοτοσυκλέτας στην Ελλάδα, και για οδήγηση δρόμου, και για αγώνες. Φέρνει αποτέλεσμα η δουλειά των ακαδημιών αυτών, στους αναβάτες;

Σίγουρα. Όταν έτρεχα την πρώτη περίοδο της καριέρας μου, μεταξύ 2000 και 2007, δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα. Προπόνηση κάναμε την Πέμπτη πριν τον αγώνα! Πλέον και μετά από αυτά τα χρόνια που εκπαιδεύομαι στην ακαδημία, βρίσκω τα λάθη του παρελθόντος και πόσες πολλές πτώσεις και τραυματισμούς θα μπορούσα να έχω γλιτώσει. Τώρα έχω μάθει να οδηγώ πιο σωστά. Αλλά σε κάθε περίπτωση, ο κόσμος δεν πρέπει να μπερδεύει την αγωνιστική οδήγηση με την οδήγηση στο δρόμο. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Για μένα, όλοι πρέπει να κάνουν μαθήματα σωστής και ασφαλούς οδήγησης στο δρόμο, για να αποφεύγουν ατυχήματα και να ευχαριστιούνται πιο πολύ την μοτοσυκλέτα τους, να τους φύγουν και οι όποιες φοβίες μπορεί να έχουν. Αν, από την άλλη, κάνουν μαθήματα αγωνιστικής οδήγησης, να μην προσπαθούν να τα περάσουν στο δρόμο!

Τι θα ήθελες να πεις σε κάποιον νέο ή νέα, που θέλει να ξεκινήσει στην μοτοσυκλέτα;

Να ξεκινήσει σωστά, όχι στραβά. Από μία σωστή εκπαίδευση σε σωστό χώρο, με σωστούς προπονητες, για να μπορέσουν να αναπτύξουν το ταλέντο τους -όλοι έχουμε λίγο ή πολύ ταλέντο, από εκεί και έπειτα η δουλειά κάνει την διαφορά. Αν θέλουμε να το κάνουμε σωστά, πρέπει να ξεκινήσουμε σωστά Και στην πορεία, αν δουν ότι θέλουν να το συνεχίσουν, τότε να μπουν στους αγώνες. Γιατί δυστυχώς, ακόμα βλέπουμε παιδιά που τα πιέζουν οι γονείς τους να τρέχουν, για οποιουσδήποτε λόγους. Αλλά η σωστή εκπαίδευση είναι το παν, οι νέοι μπορούν να αποφύγουν πια τα λάθη που έκαναν οι παλιότεροι όπως εμείς.