Κείμενο, φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Μητσάκης
Απέραντο εκτυφλωτικό λευκό, επίπεδο απόκοσμο τοπίο, αμέτρητοι τόνοι αλατιού… Ταξιδέψτε με την μοτοσυκλέτα σας σε τέσσερα μοναδικά μνημεία της φύσης που καθηλώνουν με την φαντασμαγορική εικόνα τους και αποδεικνύουν περίτρανα πως ο σημαντικότερος δημιουργός-καλλιτέχνης είναι η ίδια η Μητέρα-Φύση.
1) Salar de Uyuni - Βολιβία
Η αλμυρή λίμνη Salar de Uyuni στα υψίπεδα της νοτιοδυτικής Βολιβίας αντιπροσωπεύει ένα σουρεαλιστικό τοπίο με ξεχωριστή δυναμική. Η «λευκή κηλίδα» των Άνδεων δεν είναι μόνο η μεγαλύτερη αλατο-λίμνη του κόσμου, αλλά και η ψηλότερη που υπάρχει στον πλανήτη. Σε υψόμετρο 3.650 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας, απλώνει το λευκό της ίχνος σε έκταση 12.000 τ. χλμ., ενώ οι ποσότητες αλατιού που περιέχει υπολογίζονται σε περίπου 10 δις τόνους – πρόκειται για την μεγαλύτερη έκταση αλατιού στην Γη.
Παρεμπιπτόντως, κάτω από το στρώμα αλατιού της λίμνης Salar de Uyuni –σε βάθος 5-20 μ.– ανακαλύφθηκαν οι μεγαλύτερες ποσότητες λιθίου στον κόσμο. Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για περίπου 5,4 εκατομμύρια τόνους, που αντιστοιχούν στο 50% των γνωστών αποθεμάτων λιθίου παγκοσμίως.
Η «Έρημος του Αλατιού», όπως αλλιώς ονομάζουν οι Βολιβιανοί την Salar de Uyuni, αποτελούσε τμήμα της προϊστορικής λίμνης Lago Minchin, που κατά την Πλειστόκαινο κάλυπτε όλη τη νοτιοδυτική Βολιβία. Με το πέρασμα των χρόνων, τα νερά της λίμνης εξατμίστηκαν και στο έδαφος που αποκαλύφθηκε, αντί για χώμα εμφανίστηκε μια παχιά κρούστα αλατιού, η οποία σε πολλά σημεία φτάνει τα 12 μ. πάχος.
Η περιοχή της Salar de Uyuni ήταν γνωστή στους Ίνκας, που συνέλλεγαν και εμπορεύονταν το αλάτι της λίμνης. Καραβάνια από λάμα, φορτωμένα αλάτι, ξεκινούσαν από τις όχθες της Salar de Uyuni και κατέληγαν στις χαμηλότερες υποτροπικές περιοχές, όπου αντάλλασαν το «λευκό χρυσάφι» με καλαμπόκι, φύλα κόκας και άλλα προϊόντα που ήταν δυσεύρετα στα βολιβιανά υψίπεδα. Ακόμα και σήμερα, σε αρκετούς οικισμούς της Salar de Uyuni, οι ντόπιοι εξακολουθούν να ανταλλάσουν το αλάτι απευθείας με άλλα αγαθά.
Σε μικρή απόσταση από τις όχθες της λίμνης είναι κτισμένη η μικρή ομώνυμη πόλη Uyuni. Διαθέτοντας ικανοποιητική τουριστική υποδομή, η Uyuni προσφέρεται ως ορμητήριο για την εξερεύνηση της πάλλευκης αλατοθάλασσας των Άνδεων με μια μοτοσυκλέτα.
2) Chott El Jerid - Τυνησία
Έχουν δίκιο όσοι ταξιδιώτες υποστηρίζουν ότι οι περιγραφές των τουριστικών οδηγών αναφορικά με την αλμυρή λίμνη Chott El Jerid, μολονότι ακριβείς, αποδεικνύονται μάλλον φτωχές. Η τεράστια σε έκταση αποξηραμένη λίμνη (αλυκή) της Νότιας Τυνησίας, με την απαστράπτουσα κρούστα ορυκτού κρυσταλλικού άλατος, συνιστά μια μεταφυσική εικόνα βγαλμένη κυριολεκτικά από ταινία επιστημονικής φαντασίας.
Δεν ήταν άλλωστε τυχαίο που στην απόκοσμη Chott El Jerid γυρίστηκαν αρκετές σκηνές από την κινηματογραφική ταινία «Ο Πόλεμος των Άστρων», ενώ σαφής αναφορά στην βορειοαφρικανική λίμνη γίνεται στο τελευταίο μυθιστόρημα του Ιουλίου Βέρν «Η εισβολή της θάλασσας».
Καταλαμβάνοντας έκταση 7.000 τετρ. χλμ., η Chott El Jerid είναι η μεγαλύτερη φυσική αλυκή της ερήμου Σαχάρας, έχει βάθος που κυμαίνεται από 10-25 μ. και διαθέτει περίπου 6 φορές περισσότερο αλάτι από τη Νεκρά Θάλασσα.
Τους καυτούς μήνες του καλοκαιριού, όταν ο ήλιος «πυρπολεί» την Chott El Jerid με θερμοκρασίες που αγγίζουν τους 50 βαθμούς Κελσίου, το νερό της λίμνης εξατμίζεται με αποτέλεσμα η Chott El Jerid να στερεύει παντελώς. Είναι η εποχή που οι ντόπιοι συλλέγουν το αλάτι δημιουργώντας μεγάλους σωρούς στις άκρες της λίμνης, ενώ στον επίπεδο φλεγόμενο ορίζοντά της δημιουργούνται συνήθως απίθανοι αντικατοπτρισμοί.
Στην βορειοδυτική άκρη της λίμνης βρίσκεται η πόλη-όαση Tozeur και στη νοτιοανατολική πλευρά οι πόλεις Douz και Kebili. Ο ασφαλτωμένος δρόμος που διασχίζει την Chott El Jerid και ενώνει τις πόλεις Tozeur και Douz είναι ο ασφαλέστερος και πιο ενδεδειγμένος τρόπος για να ξεναγηθείτε στον αφιλόξενο κόσμο της αλμυρής λίμνης. Μπορείτε να διασχίσετε με τα πόδια -ή με την μοτοσυκλέτα σας- την Chott El Jerid και σε άλλα σημεία της, αλλά αυτό είναι αρκετά επικίνδυνο μιας και η επιφανειακή κρούστα αλατιού δεν είναι παντού σταθερή.
Επισκεπτόμενοι την αλμυρή λίμνη Chott El Jerid θυμηθείτε να αγοράσετε για σουβενίρ τα περίφημα «Τριαντάφυλλα της Ερήμου» (ή αλλιώς «Ρόδα της Ερήμου»). Πρόκειται για υπέροχα αλατούχα πετρώματα σε θαυμάσια σχήματα και χρώματα, που μοιάζουν με πέτρινα λουλούδια.
3) Bonneville Salt Flats – Η.Π.Α
Αυτό που έχει κάνει πασίγνωστη και ιδιαίτερα δημοφιλή την αλμυρή λίμνη Bonneville της πολιτείας Utah των Η.Π.Α, δεν είναι το κατάλευκο τοπίο της που δίνει στον επισκέπτη την αίσθηση ότι βρίσκεται σε άλλο πλανήτη, αλλά οι προσπάθειες κατάρριψης των παγκοσμίων ρεκόρ ταχύτητας των μηχανοκίνητων οχημάτων που πραγματοποιούνται πάνω στην λεία επιφάνειά της (Bonneville Speedway). Η επίπεδη Bonneville χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά για τις ανάγκες του μηχανοκίνητου αθλητισμού το 1912 - το πρώτο ρεκόρ ταχύτητας σημειώθηκε εδώ το 1914 από τον Teddy Tetzlaff.
Η Bonneville Salt Flats έλαβε το όνομά της την δεκαετία του 1830 από τον αξιωματικό του αμερικανικού στρατού Benjamin Bonneville. Καταλαμβάνει έκταση περίπου 104 τ. χλμ., βρίσκεται σε υψόμετρο 1.280 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και το μέσο βάθος της είναι μόλις 5 μ. Είναι η μεγαλύτερη από τις πολλές αλυκές που υπάρχουν στην περιοχή (δυτικά της πόλης Salt Lake City) και αποτελεί ένα μικρό απομεινάρι της τεράστιας λίμνης που απλωνόταν εδώ κατά την Πλειστόκαινο.
Το εξωπραγματικό σκηνικό της Bonneville δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητο από τους δημιουργούς του Χόλυγουντ. Διάσημες τηλεοπτικές σειρές (Knight Rider) και πολλές κινηματογραφικές ταινίες γυρίστηκαν πάνω στο κάτασπρο χαλί της Bonneville (“Warlock”, “Independence Day”, “Gerry”, “The Tree of Life”, “Pirates of the Caribbean: At World’s End”, κ.λπ.).
Η αλμυρή λίμνη της πολιτείας Utah βρίσκεται 180 χλμ. δυτικά της πρωτεύουσας Salt Lake City και προσεγγίζεται εύκολα οδηγώντας πάνω στον διαπολιτειακό αυτοκινητόδρομο Ι-80 – εναλλακτικά υπάρχει και σιδηροδρομική σύνδεση.
4) Pammoukale - Τουρκία
Στην περίπτωση του Pammoukale, δεν πρόκειται για αλμυρή λίμνη, αλλά για μια πάλλευκη λοφοπλαγιά ύψους 100 μ. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, χρειάστηκαν περίπου 14.000 χρόνια για να δημιουργηθεί το Pammoukale στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία.
Πρόκειται για ένα από τα πιο ιδιαίτερα και μοναδικά μνημεία της φύσης παγκοσμίως, που περιλαμβάνεται από το 1988 στην λίστα των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Σε απόσταση αναπνοής από την πόλη Denizli (μόλις 20 χλμ. βόρεια), μια ολόκληρη λοφοπλαγιά παρουσιάζεται ντυμένη στα λευκά, συνιστώντας ένα φαντασμαγορικό υπερθέαμα που οφείλει να βάλει κανείς στο ταξιδιωτικό πρόγραμμα της Τουρκίας. Το Pammoukale –που ετυμολογικά σημαίνει «Φρούριο από Βαμβάκι» – θεωρείται το αρχαιότερο γνωστό σπα του κόσμου και χρωστά την ύπαρξή του στην μακροχρόνια εναπόθεση των ασβεστούχων αλάτων που περιέχονται στις θερμές ιαματικές πηγές της περιοχής.
Tα πλούσια σε όξινο ανθρακικό ασβέστιο νερά των θερμών πηγών, καθώς αναβλύζουν από το έδαφος, περνούν μέσα από τα ασβεστολιθικά πετρώματα, εμπλουτίζονται με μεταλλικά στοιχεία, τα οποία στην συνέχεια ψύχονται στην επιφάνεια του εδάφους και αποτίθενται με την μορφή λευκού μαρμάρου (τραβερνίτη). Αυτή η φυσική διαδικασία αιώνων είχε ως αποτέλεσμα τον σχηματισμό ενός εξωπραγματικού σκηνικού με μικρούς καταρράχτες, λευκούς σταλακτίτες, βάθρες και αβαθείς ασβεστολιθικές δεξαμενές που μοιάζουν με μικρές άσπρες πισίνες τοποθετημένες σε ανισόπεδα επίπεδα.
Στο Pammoukale μπορείτε να περπατήσετε ξυπόλυτοι πάνω στο λευκό έδαφος, να χαλαρώσετε πλατσουρίζοντας τα πόδια σας στα ανοιχτογάλανα ιαματικά νερά ή να βουτήξετε με το μαγιό μέσα στις ρηχές ασβεστολιθικές γούρνες.
Δίπλα ακριβώς στις φυσικές δεξαμενές του Pammoukale εκτείνεται ο αρχαιολογικός χώρος της Ιεραπόλεως. Ιδρυτής της πόλης, που θεμελιώθηκε τον 2ο π. Χ. αιώνα, θεωρείται ο βασιλιάς της Περγάμου Ευμένη Β΄. Η ανοικοδόμηση της Ιεραπόλεως αποτελεί μια σαφή ένδειξη ότι από την αρχαιότητα ήταν ήδη γνωστές οι θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών νερών της περιοχής.
Σήμερα, τα περισσότερα διασωθέντα μνημεία της αρχαίας λουτρόπολης ανήκουν στην ρωμαϊκή περίοδο και βρίσκονται σε ικανοποιητική κατάσταση. Το Νυμφαίο, το ρωμαϊκό θέατρο, το μνημείο του Μαρτυρίου του Απόστολου Φιλίππου, οι δημόσιες θέρμες, ο ναός του Απόλλωνα και περισσότεροι από 1.000 τάφοι, τύμβοι και σαρκοφάγοι περιλαμβάνονται στα μνημεία της Ιεραπόλεως που μπορείτε να θαυμάσετε.
Στον αρχαιολογικό χώρο λειτουργεί από το 1984 το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιεραπόλεως, που είναι ανοικτό κάθε μέρα, από 09:00-12:30 & 13:30-19:00. Το εισιτήριο εισόδου είναι 1,10 €.
Μην παραλείψετε να το επισκεφθείτε – αξίζει τον κόπο.
Φωτογραφίες
https://www.bikeit.gr/diafora-taksidiotika/item/9841-taksidiotiko-almyres-limnes#sigProIdcc70655b50