Κείμενο, φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Μητσάκης
Εκείνο το παγωμένο πρωινό, με την πλάτη γυρισμένη στην συνοριακή μπάρα της Τουρκίας, ατένιζα με ανάμεικτα συναισθήματα τον επόμενο προορισμό που απλωνόταν μπροστά μου: Ιράκ! Τόπος μυθικός, βαρυφορτωμένος με Ιστορία, αλλά και θανάσιμα επικίνδυνος, λόγω της εμπόλεμης κατάστασης που επικρατεί στα όριά του τα τελευταία χρόνια.
Ειδικότερα μετά το 2014, όταν εξαπλώθηκε και εδραιώθηκε ο ISIS στις βόρειες και κεντρικές περιοχές της χώρας, το Ιράκ έγινε συνώνυμο ενός άκρως απαγορευμένου προορισμού. Ανακηρύσσοντας την Μοσούλη για πρωτεύουσα του Ισλαμικού Χαλιφάτου (στην ιρακινή επικράτεια), οι Τζιχαντιστές προέβησαν σε απάνθρωπες θηριωδίες και φρικαλεότητες εις βάρους του τοπικού πληθυσμού, τις οποίες παρακολουθούσαμε σοκαρισμένοι στα Μ.Μ.Ε.
Τον Οκτώβριο του 2016, ένας μεγάλος στρατιωτικός συνασπισμός Ιρακινών και άλλων συμμαχικών δυνάμεων ξεκίνησε να μάχεται και να αποδεκατίζει τους Τζιχαντιστές του Ιράκ. Όσοι από αυτούς επέζησαν, είτε κατέφυγαν στην γειτονική Συρία και ενώθηκαν με τους υπόλοιπους Τζιχαντιστές, είτε διασκορπίστηκαν στο Ιράκ και προέβησαν σε επιθέσεις αυτοκτονίας, είτε ταμπουρώθηκαν στα δυτικά προάστια της Μοσούλης και ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 2017 έναν ανελέητο ανταρτοπόλεμο (με ασπίδα τους κατοίκους της πόλης) ενάντια των Ιρακινών δυνάμεων, που τους βομβάρδιζαν νύχτα –μέρα.
Εκείνη την χρονική στιγμή, βρέθηκα κι εγώ μπροστά στην πόρτα του Ιράκ – χωρίς δεύτερη σκέψη, την άνοιξα και μπήκα μέσα!! Στα σύνορα, οι διαδικασίες πολύπλοκες (ειδικά για την μοτοσυκλέτα), οι ερωτήσεις πολλές, οι περιορισμοί αρκετοί. Μόλις 14 μέρες παραμονής μου δόθηκε, ενώ το διαβατήριό μου κρατήθηκε στα σύνορα (με εφοδίασαν με κάποια αντίστοιχα έγγραφα), έτσι ώστε να διασφαλιστεί πως η έξοδός μου από την χώρα θα γινόταν μέσα σε 2 βδομάδες, και μόνο από την ίδια συνοριακή πύλη.
Αυτό ήταν ένα μέτρο που εφαρμοζόταν τα τελευταία δυο χρόνια για τους μεμονωμένους ταξιδιώτες, καθώς πολλοί ήταν εκείνοι που περνούσαν τα συγκεκριμένα σύνορα και εντάσσονταν στις τάξεις του ISIS για να πολεμήσουν. Όταν αργότερα εγκατέλειπαν για διάφορους λόγους το Ιράκ, επέστρεφαν νόμιμα –και χωρίς κυρώσεις– στις πατρίδες τους.
Τα πρώτα δειλά, «ανιχνεύσιμα» χιλιόμετρα με την μαύρη ΚΤΜ 1050 ADV με έφεραν από τα σύνορα στην πόλη Duhok (προηγουμένως είχα διασχίσει και την συνοριακή πόλη Zahko), ενώ κατόπιν ακολούθησα τον οδικό άξονα που οδηγούσε στην Μοσούλη (Mosul) – η περιέργεια, βλέπετε, να βρεθώ αμέσως στην καρδιά των γεγονότων!
Όσο πλησίαζα την Μοσούλη, τόσο πύκνωνε η στρατιωτική παρουσία καθοδόν: πάμπολλα στρατιωτικά οχήματα σε περιπολία, πάνοπλοι στρατιώτες στην άκρη του δρόμου με το χέρι στην σκανδάλη, πτήσεις μαχητικών αεροσκαφών σε χαμηλό ύψος… Εντέλει, περίπου 20 χλμ. πριν την Μοσούλη, η πορεία της μαύρης ΚΤΜ προς την εμπόλεμη ζώνη τερματίστηκε οριστικά, αφού ο αξιωματικός στο στρατιωτικό μπλόκο όπου σταμάτησα ήταν κατηγορηματικός: «Μεγάλε, φεύγεις όπως ήρθες, όλη η περιοχή είναι αποκλεισμένη. Στην πόλη διεξάγονται στρατιωτικές επιχειρήσεις. Κανείς δεν μπαίνει στην Μοσούλη, μόνο στρατεύματα».
Στο βάθος του ορίζοντα, οι μαύροι καπνοί που υψώνονταν κατακόρυφα στον ουρανό, απλά επιβεβαίωναν τα λεγόμενα του Ιρακινού βαθμοφόρου. Με την συνοδεία ενός στρατιωτικού οχήματος (για να είναι σίγουροι πως δεν θα επιχειρούσα να μπω στην Μοσούλη από άλλον δρόμο), με οδήγησαν ανατολικά της πόλης, στον οδικό άξονα με κατεύθυνση την πόλη Ερμπίλ – εκεί όπου τελικά στρατοπέδευσα για τις επόμενες τρεις μέρες.
Με τα παλαιότερα ίχνη κατοίκησης να χρονολογούνται από το 6.000 π.Χ., η Ερμπίλ (τα αρχαία Άρβηλα) είναι μια από τις πόλεις με την πιο μακροχρόνια συνεχή κατοίκηση στον κόσμο. Σήμερα, με 2.000.000 κατοίκους, είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη στο Ιράκ μετά την Βαγδάτη, τη Βασόρα και την Μοσούλη.
Ο βροχερός καιρός χάλασε τα σχέδια μου την πρώτη μέρα και με υποχρέωσε να θωπεύω την Ερμπίλ πίσω από το παράθυρο του δωματίου μου. Αν και στην πόλη δεν είχε σημειωθεί κάποιο τρομοκρατικό κτύπημα το τελευταίο διάστημα, έπιασα τον εαυτό μου αρκετά αγχωμένο και ανήσυχο καθώς τριγυρνούσα την επόμενη μέρα μέσα στον λαβύρινθο της υπαίθριας αγοράς, στο κέντρο της πόλης – είναι τα μέρη όπου συνήθως πραγματοποιούνται οι περισσότερες βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας.
Σήμα κατατεθέν της Ερμπίλ (που τελεί πρωτεύουσα της ημιαυτόνομης περιοχής του Ιρακινού Κουρδιστάν) ήταν το κάστρο που δέσποζε στο κέντρο της πόλης και ανυπομονούσα να επισκεφθώ. Αυτό όμως που με εντυπωσίασε περισσότερο ήταν η διαπίστωση ότι βρισκόμουν συνεχώς περικυκλωμένος από ανθρώπους ευγενικούς και φιλόξενους, οι οποίοι με υποδέχονταν παντού μ’ ένα ζεστό χαμόγελο.
Και παρά το γεγονός ότι η «Μητέρα όλων των Μαχών» για την απελευθέρωση του Ιράκ από τους Τζιχαντιστές διεξαγόταν μόλις 75 χλμ. δυτικότερα, η ζωή στην Ερμπίλ κυλούσε σε κανονικούς, καθημερινούς ρυθμούς…
Φωτογραφίες
https://www.bikeit.gr/asia/item/11544-taksidiotiko-sto-irak-a-antapokrisi-tou-konstantinou-mitsaki#sigProId98f59cf7c6
