Αφού στρατοπέδευσα σ’ ένα ταπεινό κατάλυμα, τα δίτροχα βήματά μου με οδήγησαν κατευθείαν στην καρδιά της πόλης. Προορισμοί μου αποτέλεσαν ο πολυσύχναστος παραλιακός δρόμος, η περιοχή της εμπορικής αγοράς και οι τρεις ιστορικές εκκλησίες της πόλης (Άγιος Γεώργιος, Άγιος Γιάννης, Άγιοι Ταξιάρχες).
Στη περιοχή της παλαιάς πόλης, που διατηρούσε σχεδόν ακέραιη την παραδοσιακή της φυσιογνωμία, περιπλανήθηκα σε λαϊκές φτωχογειτονιές με παλιά ελληνικά αρχοντικά και γερασμένες κατοικίες κτισμένες με ξύλο και πέτρα και βαμμένες με όμορφα λαϊκά χρώματα. Στο παλιό Αϊβαλί, ο χρόνος κυλούσε αργά και οι εικόνες που αντίκριζα με γύριζαν πίσω στις αρχές του 20ου αιώνα. Τότε που ο ελληνισμός μεσουρανούσε σε τούτη τη γωνιά της Μικράς Ασίας. Αν και ήταν η δεύτερη φορά που βρισκόμουν εδώ, κατά παράδοξο τρόπο το σκηνικό μού ήταν εξαιρετικά οικείο – σαν να ζούσα εδώ χρόνια. Μου άρεσε πολύ αυτή η γαλήνια ατμόσφαιρα.
Αν μπορούσα πάντως να γυρίσω τον χρόνο πίσω, θα ήθελα να γνωρίσω την Μικρά Ασία όπως ήταν κάποτε, στα τέλη του 19ου αιώνα. Να ζήσω σ’ ένα κοντινό ρομαντικό παρελθόν που μύριζε γιασεμί και κανέλα, να γνωρίσω πατροπαράδοτα ήθη και έθιμα που είχαν μεταλαμπαδευτεί από γενιά σε γενιά και να περιπλανηθώ με ανείπωτη προσδοκία σ’ έναν τόπο πλούσιο και δημιουργικό, που υπάρχει πλέον μονάχα σε σκονισμένα βιβλία και σε ασπρόμαυρες ξεθωριασμένες φωτογραφίες.
Το οριστικό τέλος της ελληνικής παρουσίας στο Αϊβαλί σημειώθηκε στις 6/9/1922, όταν την πόλη κατέλαβαν τα τουρκικά στρατεύματα. Κι όπως γράφει ο Ηλίας Βενέζης: «…Έτσι έκλεισε το δράμα της μαρτυρικής πόλεως των Κυδωνιών, ο δε πληθυσμός της, χωρίς το άνθος της νεότητας που οδηγήθηκε προς τον θάνατο τόσο ύπουλα, σκορπίστηκε σε όλη την Ελλάδα πρόσφυγες…».
Ο Ελλήσποντος των Αρχαίων
Στην κατοπινή μικρασιατική πορεία μου, από το Αϊβαλί ως τα ελληνικά σύνορα των Κήπων (310 χλμ.), θα διέσχιζα την βορειοδυτική Μικρασία, έναν τόπο όπου η Ιστορία μπλέκεται γλυκά με τον μύθο. Στη Τροία του Ομήρου οι ήρωες της Ιλιάδας μάχονται σώμα με σώμα για τα μάτια της ωραίας Ελένης, ενώ λίγο βορειότερα, στα Στενά των Δαρδανελίων, ο Φρίξος και η Έλλη ταξιδεύουν στη πλάτη του χρυσόμαλλου κριαριού, επιστρέφοντας από την μακρινή Κολχίδα.
Καθ’ οδόν για την πατρίδα, είχα για συντροφιά μου έναν κατάμαυρο ουρανό που κάθε τόσο με “κερνούσε” βροχή. Παράλληλα, η υγρασία ήταν δυσβάστακτη, ενώ ο υδράργυρος είχε πάρει ξανά την κατιούσα “σημαδεύοντας” τους 3 C. Παρόλο αυτά, βρήκα το κουράγιο να κάνω μια πολύωρη στάση στον αρχαιολογικό χώρο της Άσσου και στη θαλασσινή πολιτεία Canakkale (Δαρδανέλια), η οποία βρίσκεται στην ασιατική ακτή των Στενών των Δαρδανελίων (τον Ελλήσποντο των αρχαίων), απέναντι από την χερσόνησο της Καλλίπολης.
Ο κύκλος του αρχαιοελληνικού παρελθόντος της Μικράς Ασίας έκλεισε στην Άσσο (Behramkale), κάτω όμως από καταρρακτώδη βροχή. Κτισμένη στις βόρειες ακτές του κόλπου του Αδραμύττιου, η Άσσος κατοικήθηκε γύρω στο 700 π. Χ. από Αιολείς αποίκους από την Μήθυμνα της Λέσβου. Η παρουσία του φιλόσοφου Αριστοτέλη, ο οποίος έζησε και δίδαξε εδώ για τρία χρόνια (348 π. Χ. – 345 π. Χ.), λογίζεται στις σημαντικότερες στιγμές της Άσσου.
Στη πόλη Canakkale παρκάρισα την μοτοσυκλέτα στο χώρο της προκυμαίας και την φωτογράφισα μπροστά στον τεράστιο ξύλινο Δούρειο Ίππο, ο οποίος είχε χρησιμοποιηθεί το 2004 για τις ανάγκες της κινηματογραφικής υπερπαραγωγής «Τροία». Μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων, η εταιρία παραγωγής δώρισε τον κινηματογραφικό Δούρειο Ίππο στην Canakkale. Έκτοτε, ο Δούρειος Ίππος έχει γίνει η «μασκότ» της πόλης των Δαρδανελίων.
Και αφού πέρασε με το μικρό ferry στη απέναντι παραθαλάσσια πόλη Ecebat (βρίσκεται στην αντίπερα ευρωπαϊκή ακτή της Τουρκίας), η μαύρη DAYTONA MAVERICK 500 είχε μπροστά της μόνο 145 (βροχερά) χιλιόμετρα για να φτάσει στην συνοριακή πύλη της Ελλάδας. Στα τελευταία 10 χλμ. επί τουρκικού εδάφους σταμάτησα για τον ύστατο ανεφοδιασμό σε καύσιμα. Με την τιμή της βενζίνης να αγγίζει το 0,95 ευρώ/λίτρο και την κατανάλωση της μοτοσυκλέτας να κυμαίνεται από 3,6lt/100 – 4,8lt/100, το κόστος των καυσίμων στην Τουρκία δεν ήταν τελικά μια δαπανηρή υπόθεση.
Το ταξίδι “DAYTONA EAST” άγγιξε την ολοκλήρωσή του όταν διέσχιζα με ανάμεικτα συναισθήματα την συνοριακή γέφυρα του Έβρου. Το πέρασμα αυτής της γέφυρας πάντα μου δημιουργεί μια ανεξήγητη ψυχολογική “αναστάτωση”…
