Δεν είναι παρά μερικές εβδομάδες που τα λέγαμε για το Niken επ’ ευκαιρία της πρώτης παρουσίασής του στην Ελλάδα, στα πλαίσια του μεγάλου Demo Tour που οργανώνει η Yamaha σε όλον τον κόσμο.
Όπως είπαμε, αυτή η ολοκαίνουργια τρίκυκλη μοτοσυκλέτα επιχειρεί να μας βάλει σε έναν νέο κόσμο οδήγησης, εισάγοντας δεδομένα ασφάλειας που δεν περιγράφονται με απλοϊκές αναλογίες του στυλ “ένα τρίκυκλο με 115 άλογα και 9 κιλά ροπής”.
Είναι ηλίου φαεινότερο πως οι μηχανικοί της Yamaha δούλεψαν επί μεγάλο χρονικό διάστημα και πολύ σκληρά για να περάσουν το μπροστινό σύστημα του Niken από κάθε δυνατό σενάριο ώστε να εξασφαλίσουν πως αυτό που θα βγει στην αγορά θα είναι τόσο συναρπαστικό, όσο και ασφαλές. Και το πέτυχαν, σε αμφότερες τις περιπτώσεις.
Ας δούμε τώρα ποια είναι τα βασικά τεχνικά θεμέλια πάνω στα οποία πατά το Niken.
Διαβάστε εδώ την παρουσίαση του Yamaha Niken στην Αυστρία
Διαβάστε εδώ την πρώτη μας επαφή με το Yamaha Niken στην Ελλάδα
Ποιος είναι αυτός ο Άκερμαν;
Έχοντας δύο τροχούς που μπορούν να πλαγιάσουν μπροστά, δημιουργείται μια δυναμική κατάσταση που μοιάζει ξένη με την παραδοσιακή δίκυκλη μοτοσυκλέτα. Δεν είναι όμως τόσο ξένη για τον κόσμο των αυτοκινήτων. Η βασική σχεδιαστική φιλοσοφία που ακολουθεί το μπροστινό του Niken είναι η γεωμετρία Άκερμαν (Ackermann).
Για να αντιληφθούμε πόσο τετριμμένη τεχνολογία είναι αυτή, ας πούμε πως ο Ροδόλφος Άκερμαν, την πατεντάρησε το 1818 στην Αγγλία, ενεργώντας ως ατζέντης του Γερμανού κατασκευαστή ζωήλατων αμαξών, Γκέοργκ Λανκενσπέργκερ (Georg Lankensperger). Όπως σωστά αντιληφθήκατε, η εφεύρεση που πήρε το όνομα του Άκερμαν προέκυψε για να εξυπηρετήσει την τεχνολογία των αμαξών, ερχόμενη να λύσει ένα πρόβλημα που προέκυψε εκ φύσεως.
Όταν οι δύο μπροστινοί τροχοί στρίβουν, ο εξωτερικός αναγκάζεται λόγω θέσης να γράψει έναν κύκλο μεγαλύτερης ακτίνας από τον εσωτερικό. Αυτό πρακτικά εισάγει κάποια προβλήματα, καθώς ο εξωτερικός αναγκάζεται να τρέχει πιο γρήγορα από τον εσωτερικό για να καλύψει μεγαλύτερη απόσταση, αλλά και γιατί αυτή η ανισορροπία προκαλεί την τάση στους τροχούς να ολισθαίνουν πλευρικά μέσα στο στροφή καθώς ο ένας ασκεί δύναμη στον άλλο από τις διαφορετικές τους τροχιές.
Η λύση στο πρόβλημα είναι η δημιουργία του παραλληλογράμμου Άκερμαν, το οποίο ορίζεται από τα δύο κέντρα περιστροφής των τροχών και τα δύο άκρα μιας παράλληλης μπάρας που μεταφέρει τον έλεγχο από το τιμόνι για να στρίψει το όχημα.
Η εφαρμογή της Yamaha
Στον κόσμο των αυτοκινήτων, όπου οι τροχοί δεν πλαγιάζουν και οι πίσω τροχοί ούτε στρίβουν, οι κατασκευαστές έχουν εξελίξει το παραλληλόγραμμο αυτό σε διάφορες μορφές ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζεται. Ο στόχος είναι οι κύκλοι που διαγράφουν οι μπροστινοί τροχοί μέσα στη στροφή να είναι πάντα ομόκεντροι. Ιδανικά μάλιστα πρέπει το κοινό κέντρο αυτό να πέφτει πάνω στη νοητή προέκταση του πίσω άξονα, για τη βέλτιστη συμπεριφορά μέσα στη στροφή.
Στην περίπτωση της Yamaha, έχουμε ένα όχημα στο οποίο οι μπροστινοί τροχοί πλαγιάζουν. Εδώ οι συνθήκες που πρέπει να ικανοποιηθούν για να έχουμε ομαλή και προβλέψιμη συμπεριφορά μέσα στη στροφή είναι να διατηρούνται οι τροχοί παράλληλοι σε γωνία και σε σταθερή απόσταση μεταξύ τους. Το μετατρόχιο στο Niken είναι 410 χιλιοστά και δεν αλλάζει μέσα στη στροφή.
Η ράβδος που αποτελεί το κάτω μέρος του παραλληλογράμμου Άκερμαν εδράζει με offset στους βασιλικούς πείρους και μάλιστα έχει τη δυνατότητα να περιστραφεί (pivot) γύρω από αυτήν έδραση. Αυτές είναι λύσεις που έχουν εξελιχθεί με τα χρόνια στα αυτοκίνητα και η Yamaha απλούστατα επέλεξε αυτές που εξυπηρετούν καλύτερα τον σκοπό της και τις προσάρμοσε αποτελεσματικότατα.
Το Πι της ανάρτησης
Μια από τις κλασικότερες ερωτήσεις που θα κάνει κάποιος μόλις πρωτοδεί το Niken είναι γιατί να έχει διπλά πιρούνια σε κάθε τροχό.
Η πρώτη και πιο προφανής απάντηση είναι η στιβαρότητα. Πολλή δύναμη και πολλά κιλά σημαίνουν πολλή φόρα, άρα μεγάλα ζόρια στη στιβαρότητα της κατασκευής. Αν δείτε από μπροστά το Niken, όλη η μπροστινή κατασκευή σχηματίζει ένα “Π”, του οποίου η δομική ευστάθεια κόντρα στις παραμορφώσεις εξασφαλίζεται με στιβαρά μεταλλικά τμήματα. Κάπως έτσι εντάσσονται στο όλο σχέδιο και τα διπλά καλάμια του πιρουνιού.
Παράλληλα ωστόσο, αυτά προσφέρουν και μια επιπλέον δυνατότητα, καθώς η Yamaha έχει αναθέσει στα δύο μπροστινά καλάμια να εξυπηρετούν τις λειτουργίες διεύθυνσης και στα πίσω τις αποσβέσεις ως οφείλει μια ανάρτηση.
Κι όμως, όλη αυτή η τεράστια κατασκευή που δείχνει τόσο βαριά, έχει σχεδιαστεί για να επιτρέπει ανάλαφρες αλλαγές κλίσεων. Πραγματικά δε στον δρόμο το Niken εκπλήσσει με την ελαφριά αίσθηση του μπροστινού του στην είσοδο της στροφής, εντελώς κόντρα σε αυτό που περιμένει κανείς από το οπτικό ερέθισμα που του δίνει σταματημένο.
Πλαισιολογίες
Το πλαίσιο του Niken δεν είναι το αλουμινένιο που χρησιμοποιεί το ΜΤ-09. Εδώ έχουμε ένα σύνθετο πλαίσιο, με ένα ατσάλινο χωροδικτύωμα από το οποίο κρέμεται ο τρικύλινδρος κινητήρας (όπως ακριβώς και στο αλουμινένιο του ΜΤ) που στο πίσω μέρος του δένει μέσω ενός αλουμινένιου, χυτού κομματιού με το αλουμινένιο ψαλίδι.
Η Yamaha μας λέει πως στην περιοχή του λαιμού το πλαίσιο διαθέτει κράμα ατσαλιού με άνθρακα, προφανώς διότι εκεί χρειάζεται μεγαλύτερη ακαμψία και ανθεκτικότητα για το περίτεχνο και βαρύ μπροστινό σύστημα.
Το δε ψαλίδι πίσω μοιάζει με αυτό του ΜΤ-09, μα εδώ είναι λίγο μακρύτερο, προφανώς διότι έτσι εξυπηρετούνται καλύτερα οι προδιαγραφές που επιβάλλει η γεωμετρία Άκερμαν, δηλαδή τα κέντρα περιστροφής των δύο μπροστινών τροχών να πέφτουν πάνω στη νοητή προέκταση του πίσω άξονα.
Φωτογραφίες
https://www.bikeit.gr/texnika-all/item/16018-texniki-analysi-i-texni-tou-strivein-kata-yamaha-niken#sigProId9c8e089961
Βίντεο